تزریق اپیدورال

تزریق اپیدورال یکی از درمان‌های متداول بسیاری از گونه‌های کمر درد و پا درد که به درمان‌های معمول پاسخ نداده‌اند محسوب می‌شود. در صورت تزریق مستقیم به ناحیه دردناک التهاب را کاهش دهد و می‌تواند موثر باشد.

فضای اپیدورال بیرونی ترین لایه پوشاننده طناب نخاعی می‌باشد که ریشه‌های عصب و خونرسانی و تبادل مایعات عمدتا توسط این ناحیه انجام می‌شود. تزریق در این ناحیه موجبات تسریع در انتقال ماده دارویی در محل صدمه بافتی می گردد.
این صدمه ممکن است ناشی از التهاب دیسک ،پارگی و فتق دیسک ،تنگی کانال نخاعی،توده یا تومور در محل نخاع، شکستگی‌ها و ضربه‌های نخاعی باشد.

تسکین درد می‌تواند از چند روز تا چند سال ماندگار باشد و به ستون فقرات اجازه دهد تا از طریق فیزیوتراپی و تمرینات ورزشی بهبود یابد.

کاربرد تزریق اپیدورال

تزریق اپیدورال به رفع درد کمر و پا و بازگشت به فعالیت‌های روزمره کمک می‌کند. این روش سبب تسکین درد پا و کمر ناشی از آسیب‌دیدگی دیسک می‌شود. (آسیب‌دیدگی دیسک باعث وارد آمدن فشار بر اعصاب نخاعی می‌شود).

تزریق اپیدورال یک روش غیر جراحی می‌باشد و معمولاً همراه با مصرف دارو و فیزیوتراپی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در موارد زیر متخصص درد تزریق اپیدورال را برای بیمار مناسب می‌داند:

• فتق دیسک

ماده ژله‌ای موجود در دیسک از دیواره دیسک بیرون می‌آید. سپس این ماده ژله‌ای در اثر تماس با اعصاب نخاعی باعث ایجاد ورم و درد می‌شود.

• بیرون‌زدگی دیسک

در این حالت مهره ستون فقرات بر دیسک فشار وارد کرده و باعث بیرون زدن آن به کانال نخاعی و فشار بر اعصاب نخاعی و ایجاد درد می‌شود. بیرون‌زدگی دیسک می‌تواند در سنین ۳۰ یا ۴۰ سالگی ایجاد شود و معمولاً به خودی خود بهبود پیدا می‌کند.

• بیماری تخریبی دیسک

تخریب یا فرسودگی دیسک سبب پارگی لایه بیرونی دیسک، کاهش فضای دیسک و رشد غیر طبیعی استخوان اطرافی دیسک می‌شود.

• درد ریشه عصب

در این حالت بر اثر فشار وارد بر اعصاب طناب نخاعی درد ایجاد می‌شود. در نتیجه در قسمت پایین کمر، باسن، ران‌ها، ساق، مچ و پنجه پا درد به وجود می‌آید.

• سیاتیک

درد سیاتیک در اثر التهاب بزرگ‌ترین عصب بدن (عصب سیاتیک) ایجاد می‌شود. درد و بی‌حسی ناشی از سیاتیک به باسن، پشت پا و به قسمت‌های انتهایی پا منتقل می‌شود.

آمادگی قبل از تزریق اپیدورال

پزشک پرونده‌ی پزشکی بیمار و عکس‌های قبلی را بررسی می‌کند تا بهترین رویکرد را برای تزریق طراحی کند. قبل از مراجعه به پزشک برای پاسخگویی به سوالات ایشان آماده شوید.
بیمارانی که داروهای رقیق کننده خون (کومادین، پلاویکس و اقلام مشابه) مصرف می‌کنند، باید مصرف این داروها را از چند روز قبل از تزریق متوقف کنند.

درباره‌ی دستور مصرف تمام داروهای مصرفی خود قبل از تزریق با پزشک تجویز کننده‌ی این داروها و همچنین پزشک مسئول تزریق اپیدورال مشورت کنید.
تزریق اپیدورال معمولاً در مراکز جراحی سرپایی و با توجه به تصاویر فلوئوروسکوپی انجام می‌شود. هماهنگی‌های لازم را قبل از عمل انجام دهید تا یکی از نزدیکان در رفت و برگشت به کلینیک همراهتان باشد.

تزریق اپیدورال چگونه انجام می‌شود؟

داروی استروئیدی در تزریق اپیدورال مستقیماً وارد فضای اپیدورال ستون فقرات می‌شود. مایع دیگری، داروی بی‌حسی و یا محلول آب نمک، نیز گاهی اوقات برای شستن و خارج کردن واسطه‌های التهابی از اطراف ناحیه منشأ درد به استروئید اضافه می‌شود.

فضای اپیدورال مملو از چربی و رگ‌های خونی، کیسه سخت شامه (دورال) را احاطه می‌کند. این کیسه نیز نخاع، ریشه‌های عصبی و مایع مغزی ـ نخاعی را دربرمی‌گیرد که ریشه‌های عصبی در آن شناورند.

در تزریق اپیدورال معمولاً مایعی حاوی کورتیزون (استروئید) و داروی بی‌حسی (لیدوکائین یا بوپیواکائین) و یا آب نمک به کار برده می‌شود.

استروئید، یا کورتیزون، معمولاً به عنوان عامل ضد التهاب تزریق می‌شود. التهاب یکی از مولفه‌های اصلی بسیاری از کمر دردها است که کاهش آن بالطبع تسکین درد را به دنبال خواهد داشت.

تریامسینولون استوناید، دگزامتازون و استات متیل پردنیزولون از جمله استروئیدهای پرکاربرد هستند.

لیدوکائین یا زایلوکائین یک داروی بی‌حسی موضعی با اثرگذاری سریع است که درد را به طور موقت آرام می‌کند. اثر دیگر داروی بی‌حسی مورد استفاده، بوپیواکائین، دوام بیشتری دارد.

اگرچه این داروهای بی‌حسی موضعی در اصل برای تسکین درد استفاده می‌شوند، اما به مثابه شوینده نیز عمل می‌کنند و با رقیق کردن عامل‌های شیمیایی یا ایمنی شناختی از شدت التهاب می‌کاهند.
آب نمک برای رقیق کردن داروی بی‌حسی یا رقیق کردن عامل‌های شیمیایی یا ایمنی شناختی و در نتیجه کاهش التهاب تزریق می‌شود.

بعد از تزریق اپیدورال استروئید (ESI) چه کاری باید انجام داد؟

پس از ترخیص به منزل، باید در مورد استراحت کردن خود برنامه ای داشته باشید. اگر در ناحیه تزریق درد احساس می کنید، استفاده از کیسه یخ در این ناحیه می تواند مفید باشد.

اگر درحین عمل، تزریق وریدی آرام بخش داشته اید، نباید حداقل تا هشت ساعت بعد از عمل با ماشین رانندگی کنید.

به طور كلي به بيماران توصيه مي شود كه پس از اين نوع تزريق برای استراحت به خانه برگشته و به محل كار خود باز نگردند. در بیشتر مواقع افراد روز بعد از عمل به سر کار خود برمی گردند.

بیشتر بخوانید: عمل لیزر دیسک کمر چیست و چگونه انجام میشود ؟

چه کسانی برای انجام این روش کاندید مناسبی است؟

بیماران مبتلا به درد گردن، بازو، کمر یا پا (سیاتیک) به ویژه افراد زیر می‌توانند از این روش استفاده کنند:

1. تنگی کانال نخاعی: تنگ شدن کانال نخاعی و کانال ریشه عصب می‌تواند به ویژه در هنگام راه رفتن موجب درد کمر و پا شود.
2. لیز خوردگی مهره‌ها: زمانی که ضعف یا شکستگی بین قسمت بالا و پایین مهره وجود داشته باشد. اگر مهره به سمت جلو حرکت کند، می‌تواند ریشه‌های عصبی را فشرده کرده و باعث ایجاد درد شود.
3. فتق دیسک: ماده ژل مانند درون دیسک می‌تواند از طریق یک ناحیه ضعیف در دیواره اطراف آن بیرون بزند. زمانی که این مواد در تماس با اعصاب ستون فقرات قرار می‌گیرند، تحریک، درد و تورم ایجاد می‌شود.
4. دیسک دژنراتیو: شکستگی افزایش سن دیسک بین مهره‌ای، باعث فروپاشی فضای دیسک، پارگی حلقه دیسک و رشد اسپورهای استخوانی می‌شود.
5. سیاتیک: درد‌هایی که در طول عصب سیاتیک از باسن تا پایین پاها ایجاد می‌شود. این درد معمولا بوسیله فشرده سازی عصب مهره‌های ۵ یا ۱ ستون فقرات ایجاد می‌شود.

چه کسانی نباید از این تزریق استفاده کنند؟

در صورت وجود بعضی از عارضه‌ها نباید تزریق انجام شود.

1. عفونت موضعی یا سیستمیک
2. بارداری (در صورتی که از فلوئوروسکوپی استفاده شود)
3. خونریزی یا مشکلات خونی: این تزریق برای بیمارانی که داروهای رقیق کننده خون، مانند کومادین مصرف می‌کنند یا از مشکلات خونی از قبیل هموفیلی رنج می‌برند، مناسب نیست.
4. درصورتی که درد ناشی از وجود تومور در ستون فقرات باشد، نیز انجام تزریق اپیدورال مجاز نیست.

اثر تزریق استروئید اپیدورال برای درد کمر چه مدت طول می‌کشد؟

تسکین درد بیماران پس از تزریق استروئید اپیدورال، به طور متوسط ​​سه تا شش ماه ادامه خواهد داشت. پزشک شما ممکن است یک سری تزریقات را براساس پاسخ بدن شما و به طور کلی بر اساس میزان تسکین درد شما انجام دهد.

این دوره تسکین درد کمر به شما اجازه می‌دهد تا بهبودی طبیعی بدن شما و برنامه فیزیوتراپی برای سلامتی ستون فقرات در طولانی مدت فراهم شود.

این تزریق چه مزیتی دارد؟

• روشی آسان و سرپایی است.
• جایگزین جراحی باز می تواند باشد.
• نیاز به مصرف مسکن و داروهای خوراکی را کاهش می دهد.
• هزینه کمتری نسبت به جراحی باز دارد.
• نیاز به برش بافتهای بدن وجود ندارد.
• در درصد بالایی از افراد باعث بهبود علایم بصورت موقت و یا دائمی می شود.
• به درمانگر کمک می کند که با کنترل درد بیمار نتیجه بهتری از درمان بگیرد.
• التهاب را به سرعت کاهش می دهد و بیمار در عرض حداکثر چند روز تا چند هفته احساس رضایت دارد.
• تا سه بار در سال قابل تکرار است.
• در 70 تا 90 درصد بیماران رضایت بخش بوده است.

عوارض جانبی ناشی از تزریق اپیدورال

عوارض جانبی ناشی از این روش درمان به محل تزریق و نوع استروئید استفاده شده بستگی دارد.

انواع خفیف این نوع دارو مانند هیدروکورتیزون نسبت به انواع قوی‌تر (مانند ترکیب متیل پردنیزولون و تریامسینولون) دارای عوارض جانبی کمتری هستند. به طور کلی عوارض جانبی ناشی از تزریق اپیدورال عبارتند از:

• درد برای مدت چند روز در ناحیه تزریق
• کبودی موقت یا تجمع خون زیر پوست
• سرخی پوست صورت
• عفونت که باعث قرمزی، ورم و درد می‌شود
• تغییر رنگ پوست در ناحیه تزریق
• کاهش چربی در ناحیه تزریق
• احتمال پارگی تاندون