بورس ها کیسه هایی با دیواره بسیار نازک می باشند. این کیسه ها در بدن انسان، بین بافت هایی قرار دارند که روی یکدیگر در حال حرکت و لغزش هستند. وظیفه این کیسه ها تسهیل لغزیدن و حرکت این بافت ها می باشد.

درون این کیسه ها در حالت نرمال مایع لغزنده ای موجود است که باعث می شود دو سطح روبروی بورس روی هم بلغزند.
در قسمت پشت آرنج، بین پوست و استخوان اولکرانون یکی از این بورس ها قرار گرفته است که موجب می گردد پوست پشت آرنج شما به سادگی روی استخوان زیرش (زائده اولکرانون) حرکت نماید. به این بورس، بورس اولکرانون گفته می شود.

علت بورسیت اولکرانون

برخی اوقات بورس ها دچار التهاب شده و شروع به ترشح فراوان مایع درون خود می کند بدین جهت بورس متورم می شود.
(درست مثل این که درون یک کیسه پلاستیکی یا پاکت کاغذی هوا بدمیم و دهانه آن را بگیریم که در اینصورت سطوح آن از یکدیگر فاصله می گیرند.) به التهاب بورس، بورسیت Bursitis می نامند.

تعدادی از دلایل بروز بورسیت اولکرانون یا بوریست آرنج:

• نقرس یا روماتیسم: نقرس یا روماتیسم یا برخی بیماری های دیگر نیز می توانند موجب بروز بورسیت شوند.
• ضربه: اصابت ضربه شدید به پشت آرنج در قسمت زائده اولکرانون
• فشار مکرر و طولانی: زمانی که فشار طولانی مدت به طور همیشگی و دائم در طی چند ماه به پشت آرنج اعمال شود این عارضه بروز می کند؛ مانند تکیه دادن مداوم آرنج به یک سطح سفت.
• عفونت: اغلب عفونت به دلیل آسیب پوست روی آرنج و انتقال میکروب ها به بورس بروز می کند. آسیب پوست می تواند در اثر خراشیده شدن پوست و یا گزش حشرات ایجاد شود.

علائم بورسیت اولکرانون

بسیاری از مردم بدون اینکه بدانند بورسیت اولکرانون دارند؛ بنابراین تورم ممکن است موردتوجه قرار نگیرد، زیرا پشت آرنج به سختی قابل‌مشاهده است. علاوه بر این، پوست روی آرنج شل است، بنابراین تورم ممکن است باعث ناراحتی نشود.

هرچه التهاب طولانی‌تر باشد، احتمالاً تورم با علائم دیگر همراه خواهد بود. تشخیص و درمان زودهنگام علائم، می‌تواند از عود بورسیت و مزمن شدن آن جلوگیری کند. علائم بورسیت آرنج عبارت‌اند از:

• تورم موضعی: به طور معمول بورس اولکرانون ، صاف است. بورسای ملتهب اولکرانون، با مایع متورم می‌شود و این بزرگ شدن را می‌توان از طریق پوست احساس و مشاهده کرد.
  بورس اولکرانون می‌تواند به طول ۶ یا ۷ سانتی‌متر و عرض ۲.۵ سانتی‌متر متورم شود که در نتیجه یک برآمدگی آشکار ایجاد می‌شود. ممکن است بورسیت سپتیک آرنج باعث تورم اضافی در خود مفصل آرنج شود.
  اگر بورس ملتهب و آسپتیک (غیر عفونی) پاره شود، ممکن است باعث گسترش تورم تا ساعد شود.
• حساس به لمس: کارشناسان گزارش داده‌اند که تقریباً ۸۸ درصد از افراد مبتلا به بورسیت سپتیک آرنج و ۳۶ درصد از افراد مبتلا به بورسیت غیر عفونی، در آرنج خود، حساس به لمس هستند، زیرا این حساس بودن به لمس با درد همره است.
• درد آرنج: در ابتدا، تورم ممکن است با درد همراه نباشد و برخی از افراد مبتلا به بورسیت اولکرانون ، هرگز دردی را تجربه نمی‌کنند.
  با این حال، از آنجایی که بورس اولکرانون بزرگ‌تر و بزرگ‌تر می‌شود، ممکن است باعث درد یا ناراحتی شود، به‌ویژه در هنگام خم شدن یا صاف شدن زیاد، این درد بیشتر احساس می‌شود.
• دامنه حرکت: بورسیت آرنج، معمولاً حرکت مفصل را محدود نمی‌کند؛ اما در موارد شدیدتر، بورس متورم ممکن است صاف کردن کامل یا خم کردن شدید آرنج را دشوار کند.
  پوستی که در لمس گرم است: دمای پوست روی بورس ملتهب، گرم‌تر از جاهای دیگر خواهد بود، به ویژه در بورسیت سپتیک.
• سرخی: پوست روی بورس ملتهب، صورتی یا قرمز خواهد بود، به ویژه در بورسیت سپتیک.
• تب: تب بالا یا لرز علاوه بر سایر علائم بورسیت می‌تواند نشانه بورسیت سپتیک باشد. بورسیت سپتیک یک وضعیت جدی است و بیماران باید برای اطمینان از عدم گسترش عفونت به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشند.
  بورسیت سپتیک مراقبت‌های پزشکی فوری را برای درمان عفونت ضروری می‌کند، بنابراین توصیه می‌شود در صورت وجود هرگونه نگرانی مبنی بر عفونی شدن بورسیت آرنج، به پزشک مراجعه کنید.

عوامل خطرساز برای ایجاد بیماری بورسیت چیست؟

بیماری بورسیت در همه افراد می تواند که ایجاد شود ولی در بعضی از افراد ریسک مبتلا شدن به آن بیشتر است. این عوامل می تواند شامل:

• سن
• شغل
• دیگر بیماری ها
• سن
  معمولا با بالارفتن سن این بیماری تشدید پیدا می کند.
• شغل و فعالیت
  شغل هایی که مستلزم یکسری حرکات تکرارشونده هستند، یا روی بورس ها فشار وارد می کنند، خطر بروز بورسیت را افزایش میدهد. شغل هایی مثل کاشی کاری، باغبانی و یا نوازندگی مستعد ایجاد این بیماری هستند.
• دیگر بیماری ها
  بعضی بیماری ها چون روماتیسم مفصلی، نقرس، دیابت، خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد.

در چه مشاغلی بورسیت آرنج بیشتر دیده می شود؟

1. افرادی که فعالیت ها و شغل های فیزیکی شدید دارند.
2. ورزشکاران و افرادی که عادت های خاص بدنی دارند.
3. افرادی که آرتروز و یا بیماری‌های زمینه‌ای مانند تیروئید و یا دیابت دارند.
4. باغبانی
5. نجاری
6. نقاشی
7. وضعیت های بدنی ضعیف
8. بیل زدن
9. آرتروز و ایجاد خار استخوانی در مفاصل
10. همچنین در ورزش‌هایی مانند تنیس گلف و بیسبال

معاینه و آزمایشات دکتر

پس از بحث در مورد علائم و سابقه پزشکی، پزشک بازو و آرنج شما را معاینه خواهد کرد.

اشعه ایکس. پزشک شما ممکن است تصویربرداری با اشعه ایکس را برای جستجوی جسم خارجی یا خار استخوان توصیه کند. خارهای استخوانی اغلب در نوک استخوان آرنج در بیمارانی که موارد مکرر بورسیت آرنج را داشته اند دیده می شود.

تست مایعات. پزشک شما ممکن است نمونه کوچکی از مایع بورس را با سوزن بگیرد تا تشخیص دهد بورسیت ناشی از عفونت یا نقرس است.

اگر پزشک مشکوک باشد که بورسیت به دلیل عفونت است، ممکن است ساکشن (حذف مایع از) بورس را با سوزن توصیه کند. این معمولاً به عنوان یک روش اداری انجام می شود.

برداشتن مایعات به تسکین علائم کمک می‌کند و به پزشک شما نمونه‌ای می‌دهد که می‌تواند در آزمایشگاه برای تشخیص وجود باکتری بررسی شود. این همچنین به پزشک شما اجازه می دهد تا بداند که آیا آنتی بیوتیک خاصی برای مبارزه با عفونت لازم است یا خیر.

درمان بورسیت اولکرانون

اگر بورسیت به علت عفونت باشد پزشک معالج مایع داخل بورس را با سوزن خارج کرد و برای بیمار آنتی بیوتیک تجویز میکند. اگر بورسیت علت غیر عفونی داشته باشد، بالا نگه داشتن آرنج، سرد کردن ناحیه و مصرف داروهای ضد التهاب مفید است.

با بستن آرنج با بانداژهای مخصوص بطوریکه پشت برجستگی آرنج یک بالشتک قرار گیرد میتوان از اعمال ضربات مکرر به آرنج اجتناب کرد.

درمان های خانگی

به دست خود استراحت دهید
برای شروع درمان باید به دست استراحت دهید. این عارضه معمولا به دلیل حرکات مکرر ایجاد می‌شود. به عنوان مثال ورزش‌هایی مانند تنیس یا گلف در ایجاد این عارضه موثر است.
بورسیت آرنج می‌تواند به دلیل تکیه دادن طولانی مدت به آرنج یا پس از ضربه مانند افتادن روی آرنج ایجاد شود.
اگر حرکتی منجر به التهاب بورس آرنج می‌شود، بهترین کاری که می‌توانید برای درمان انجام دهید این است که از انجام آن فعالیت خودداری کنید.
در صورت جلوگیری از چنین حرکاتی، بورسیت خودبه‌خود برطرف می‌شود.

از کمپرس یخ استفاده کنید
فشردن آرنج در ۴۸ ساعت اول پس از شروع علائم منجر به کاهش تورم می‌شود. سرما به کاهش جریان خون در ناحیه آرنج کمک می‌کند که می‌تواند منجر به کاهش التهاب شود.
سرما درمانی همچنین با کاهش فعالیت عصبی، به تسکین درد موقت کمک خواهد کرد. این نکته را به خاطر داشته باشید که نباید یخ را به‌طور مستقیم روی آرنج خود قرار دهید؛ زیرا، منجر به آسیب پوستی می‌شود.

بهترین راهکار این است که یخ را در حوله بپیچید، طی مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی پوست خود قرار دهید.

از کمپرس گرم استفاده کنید
سعی کنید مدتی را نیز از کمپرس گرم استفاده کنید یا حمام گرم بروید. گرما می‌تواند به بهبود گردش خون کمک کند و سفتی را کاهش دهد.
در صورتی که با هر دو روش گرما و سرما درمانی درد یا تورم شما بیشتر شد، بهتر است این راهکار درمانی خود را متوقف کنید.

فعالیت‌های خود را تغییر دهید
از فعالیت‌هایی که فشار بر آرنج وارد می‌شود، باید خودداری کنید. انواع ورزش‌های تماسی و وزنه بلند کردن منجر به چنین آسیبی می‌شود که باید از انجام دادن آنها خودداری کنید.
اگر مجبور به فعالیت‌های خاصی هستید، حتما باید بین فعالیت‌ها به دست خود استراحت دهید.

ماساژ

ماساژ به کاهش ناراحتی‌های ناشی از درد مفصل کمک می‌کند. ماساژ باعث بهبود گردش خون و کاهش تورم و سفتی مفصل می‌شود. هم‌چنین، انجام این کار به فرد بیمار آرامش می‌دهد.
شما می‌توانید با دستان خودتان بدن‌تان را ماساژ دهید یا برای این کار از یک فرد متخصص کمک بگیرید.

الف. مقداری روغن زیتون، روغن نارگیل، روغن کنجد،یا روغن خردل را گرم کنید.
ب. روغن گرم شده را روی ناحیه‌ی آسیب دیده بمالید.
پ. ناحیه‌ی مورد نظر را با فشار ملایم ولی ثابت، به مدت ۱۰ دقیقه ماساژ دهید.
ت. حوله‌ی گرمی را روی ناحیه‌ی آسیب دیده بگذارید.
ث. این کار را روزی چند بار تکرار کنید تا وضعیت‌تان بهبود یابد.

توجه: چنان‌چه عفونت باعث بروز بورسیت شده باشد، از انجام ماساژ خودداری کنید.

درمان فیزیوتراپی:

ارزیابی فیزیوتراپیست درد درمان بورس اولکرانون اهمیت بسیاری دارد.
در بورسیت که به علت تروما ایجادشده است فیزیوتراپیست میزان آسیب به بورس و بافت‌های اطراف ا را ارزیابی می‌کند و از تکنیک‌های درمانی برای کاهش درد و تورم و بهبود و ترمیم بورس استفاده می‌کند تا فرد بتواند سریع‌تر به فعالیت خود ادامه دهد.
در بورسیت اولکرانون که به‌صورت فرض ایجادشده است فیزیوتراپیست علت را پیداکرده و درمان‌هایی برای تحریک ترمیم بورس، کاهش درد و تورم انجام می‌دهد. لیزر درمانی برای درمان این عارضه بسیار مؤثر و کاربردی است.

درمان های تهاجمی Elbow bursitis

بعد از روش های درمان خانگی نوبت به درمان های تهاجمی بورسیت اولکرانون می رسد. این روش درمانی در صورتی مورد استفاده قرار میگیرد که درمان های خانگی نتوانسته باشند موقر واقع شوند.
روش های درمان تهاجمی بورسیت اولکرانون عبارتند از:

تخلیه بورسا
تزریق کورتیزون
درمان جراحی
تخلیه بورسا
تخلیه مایعات از داخل بورس می تواند به موارد مداوم بورسیت آرنج کمک کند. به طور معمول ، یک سوزن وارد بورس می شود و از طریق یک سرنگ کشیده می شود.

تزریق کورتیزون
پس از از بین بردن مایعات اضافی ، بهترین متخصص ارتوپد ممکن است تزریق کورتیزون را در بورس انجام دهد. کورتیزون پاسخ التهابی را سرکوب می کند تا از تورم جلوگیری کند.

درمان جراحی
اگر بورسیت اولکرانون به این روش های درمانی پاسخ ندهد ، ممکن است جراحی برای برداشتن کیسه بورس در نظر گرفته شود.
چندین روش جراحی مختلف برای درمان بورسیت آرنج وجود دارد.در سنتی ترین روش جراحی کیسه به طور کامل از طریق یک برش مستقیم در پشت آرنج برداشته می شود.
مشکل عمده جراحی این است که برش های بهبودی پشت آرنج می تواند منجر به مشکلات ترمیم زخم و عفونت شود.

دکتر سیامک مرادی

عضو هیات مدیره انجمن درد ایران و عضو انجمن جهانی درد امریکا (IASP) می باشم. همچنین عضو کارگروه ستاد سلولهای بنیادی نهاد ریاست جمهوری نیز هستم. در حوزه های مختلف کنترل و درمان انواع دردهای بدن به بیماران و مراجعه کنندگان خدمات ارائه میکنم.

مطلب قبلی

فاسئیت پلانتار (التهاب رباط کف پا) چیست؟

Read More

مطلب بعدی

استئوآرتریت یا آرتروز مفصل ران چیست ؟

Read More