سکته مغزی چیست ، علت ها، علایم و راه های درمان
- Home
- سکته مغزی چیست ، علت ها، علایم و راه های درمان
برای تعریف brain stroke به طور خلاصه باید گفت سکته مغزی هنگامی رخ می دهد که یک لخته خونی باعث انسداد شریان خون رسان به مغز می شود (سکته مغزی ایسکمیک) و یا یک رگ خونی مغز پاره شده و خونرسانی به بخشی از مغز متوقف می شود (سکته مغزی هموراژیک) و در عرض چند دقیقه پس از این حادثه سلول های مغز شروع به مردن می کنند.
سکته مغزی در کل دنیا دومین علت مرگ بشر است و اولین علت از کارافتادگی، اما در کشورهای پیشرفته در حال حاضر سومین علت مرگ است که با پیر شدن جوامع در آینده نه چندان دور در آن کشورها نیز دومین علت مرگ خواهد شد.
سکته مغزی یعنی بسته شدن یا پاره شدن یک شریان مغزی که به دنبال آن اختلال در گردش خون آن ناحیه از مغز ایجاد شده و موجب بروز علائمی مثل فلج نیمه بدن، اختلال تکلم و اختلال در راه رفتن می شود.
سکته مغزی، زمانی اتفاق می افتد که رگی خونی در مغز مسدود یا منفجر شود. به طور متوسط 10 تا 15 درصد افرادی که به سکته های مغزی مبتلا می شوند در اثر این بیماری جان خود را از دست می دهند و 60 تا 70 درصد بیماران با درمان مناسب می توانند زندگی مستقل داشته باشند.
استروک یا سکته مغزی دو نوع است، در مواردی که به علت خونریزی مغزی اتفاق می‌افتد، درمان متفاوتی دارد، ولی اغلب استروک‌های مغزی ناشی از تشکیل لخته داخل رگ مغزی است و به آن ایسکمیک گفته می‌شود که درمان اختصاصی مربوطه با تزریق داروی «تی پی ای» برای آن صورت می‌گیرد.
ضعیف شدن ناگهانی دست و پا در یک طرف بدن، اختلال در تکلم به صورت ناگهانی و کج شدن صورت را از شایع‌ترین علائم سکته مغزی است و در مواردی هم علائم به صورت اختلال ناگهانی در تعادل و کاهش دید ظاهر می‌شود.
امکان زنده شدن این سلول ها وجود نداردولی مغز توانایی دارد که بعنوان نوروپلاستیسیتی شناخته می شود در نوروپلاستیسیتی وظیفه سلول های مرده به سلول های زنده دیگر واگذار می شود و این هنر تیم توانبخشی است که مغز را به سمتی حرکت دهد که نوروپلاستیسیتی در آن اتفاق بیفتد و وظیفه سلول مرده توسط سلول های زنده یگر انجام شود.
این سلول ها بتدریج بهبودی می یابند و کم کم عملکرد مغز بهتر شده و عضلاتی که از این سلول ها فرمان می گیرند فعال می شوند و شما خواهید دید که بیماری که اصلا قادر به حرکت نبود بتدریج با برنامه توانبخشی و فعال شدن این سلول های کم خون و ورم کرده قادر به فعالیت و راه رفتن خواهد شد.
توانبخشی یک قسمت مهم از برنامه های درمانی بیمارانی است که دچار سکته مغزی شده اندو با هنر توانبخشی می توان بیمار سکته مغزی را به یک زندگی مستقل باز گرداند.
توجه داشته باشید که ناتوانی ایجاد شده به علت سکته مغزی بستگی به فاکتورهای متعدد همچون بخش آسیب دیده مغز، سرعت ارائه خدمات درمانی به بیمار، و میزان آسیب وارد شده به مغز و قدرت باز سازی یا نوروپلاستیسیتی مغز دارد.
بیشتر بخوانید : ساعت خواب چیست و چطور تنظیم می‌شود؟
سکته مغزی ایسکمیک (ناشی از لخته خون) زمانی رخ می‌دهد که یک لخته خون مانع از رسیدن جریان خون به بخشی از مغز شود.
به مرور زمان و طی گذر سال‌ها، در رگ‌هایی که دچار آترواسکلروز (سخت شدن رگ‌ها) هستند، پلاک‌های رسوبی تجمع کرده و قطر رگ را تنگ‌تر می‌کنند.
لخته خون می‌تواند به عنوان یک پلاک مسیر رگ را مسدود کند (ترومبوز) یا به همراه پلاک‌ها و مواد دیگر در جایی غیر از مغز تشکیل شده و از طریق جریان خون به مغز بیاید (آمبولی).
لخته شدن خون که در یک مکان دیگر و رسیدن آن به مغز و ایجاد آسیب را “آمبولی” می‌گویند. سکته مغزی ناشی از لخته شدن خون ممکن است زمانی رخ دهد که جریان خون آهسته شود.
برای مثال، پس از یک حمله قلبی، ممکن است بر روی دیوارهٔ قلب آسیب دیده، لخته خون (به علت کاهش سرعت جریان خون) تشکیل شود و توسط جریان خون به مغز برده شود.
یکی از علت‌های شایع لخته شدن خون، یک نوع ریتم غیر طبیعی قلبی به نام “فیبریلاسیون دهلیزی” می‌باشد. در فیبریلاسیون دهلیزی، حفره‌های بالایی قلب به سرعت و به صورت نامنظم خون را پمپاژ می‌کنند.
این موضوع احتمال تشکیل لخته خون در قسمت فوقانی قلب (دهلیز) را افزایش می‌دهد، که می‌تواند از قلب جدا شده و شریان‌های مغزی را مسدود نماید.
ممکن است سکته مغزی ناشی از خونریزی (یا هموراژیک)، توسط آنوریسم مغزی ایجاد شود. آنوریسم مغزی به پارگی شریان‌هایی می‌گویند که در اثر گذر زمان و به علت فشار خون بالا، در رگ‌هایی که دیواره آنها ضعیف شده است پدید می‌آید. همچنین خونریزی سکته مغزی می‌تواند از وجود ناهنجاری‌های شریانی نشئت گرفته باشد. مانند گره‌های عروقی که در بعضی افراد به صورت مادرزادی وجود دارد.
فشار خون بالا یک فاکتور خطر بسیار بزرگ است. فشار خون می تواند به دیواره ی داخلی رگ ها آسیب بزند. در نتیجه ی این آسیب، آترواسکلروزیس ایجاد می شود.
یعنی لخته در دیواره ی رگ ها ایجاد شده و در نتیجه ی پارگی رگ باعث خونریزی می شود. این گرفتگی عروق می تواند باعث سکته ی خفیف نیز بشود.
اگر شما از پزشک خود شنیده اید که فشار خون بالایی دارید، باید به طور مداوم فشار خون خود را بررسی کنید. این بررسی باید برای شما همیشگی شود و مداوم فشار خود را بگیرید.
پس یک دستگاه فشار خون خانگی برای خود تهیه کنید.
بعضی وقت ها افراد دچار “سندروم روپوش سفید” یا “سندروم وایت کت (white coat syndrome)” می شوند. یعنی در محیطی که پزشک فشار خون فرد را می گیرد به دلیل اضطراب فشار خون بالاتری را نشان می دهند!
به همین دلیل بهتر است که فشار خون خود را در منزل به طور مداوم بگیرید. اینکار به پزشک نیز کمک می کند که فشار خون طبیعی شما را بهتر بشناسد.
اگر در خانه دستگاه فشار خون دارید و علائم زیر را داشتید باید به سرعت فشار خون خود را بسنجید:
سه نوع اصلی از سکته مغزی وجود دارد: حمله ایسکمیک گذرا، سکته مغزی ایسکمیک و سکته‌ی مغزی هموراژیک. برآورد شده است که ۸۷ درصد از سکته‌های مغزی ایسکمیک هستند.
پزشکان یک حمله ایسکمیک گذرا (TIA) را هشداری برای سکته اصلی می‌دانند.
هر چیزی که موقتاً جریان خون را به مغز را دچار اختلال کند، باعث حمله ایسکمیک گذار یا TIA می‌شود. از مهم‌ترین علل سکته‌ی مغزی ایسکمیک گذرا می‌توان به لخته خون اشاره کرد.
یک سکته مغزی ایسکمیک زمانی اتفاق می‌افتد که یک لخته خون از جریان خون به مغز منتقل می‌شود. لخته شدن خون اغلب به علت آترواسکلروز است که باعث ایجاد ذخایر چربی در قسمت داخلی عروق خونی می‌شود.
بخشی از این ذخایر چربی می‌تواند باعث اختلال و انسداد جریان خون به مغز شود که بسیار شبیه به یک حمله قلبی است.
علل سکته‌ی مغزی ایسکمیک می‌تواند یک نوع آمبولی باشد، به این معنی که لخته شدن خون از قسمت دیگری از بدن شما به مغز شما منتقل می‌شود.
تخمین زده می‌شود که ۱۵ درصد سکته‌ی مغزی ماژول به علت بیماری فیبریلاسیون دهلیزی است که در آن ریتم قلب دچار بی نظمی می‌شود.
یک سکته مغزی ترومبوتیک یک سکته‌ی مغزی ایسکمیک است که توسط لخته ای تشکیل شده در یک رگ خون در مغز شما ایجاد می‌شود.
علل سکته مغزی هموراژیک به علت خونریزی در مغز است، این سکته‌ی مغزی هنگامی رخ می‌دهد که یک رگ خون در مغز پاره شود.
این اتفاق به علت ترکیدن یک شریان ضعیف شده و خونریزی آن به بافت مغزی اطراف رخ می‌دهد.
فشار ناشی از این خونریزی سلول‌های مغزی را تخریب کرده و بافت تخریب‌شده قادر به انجام عملکرد صحیح خود نخواهد بود.
در بیشتر افراد علایم سکته مغزی به سرعت و در عرض چند ثانیه یا چند دقیقه بعد از وقوع سکته خود را نشان می‌دهند. علایم هر سکته مغزی بستگی به قسمتی از مغز دارد که دچار گرفتاری شده‌است.
این علایم امکان دارد شامل موارد زیر گردد:
شناخت عوامل خطرناک بروز سکته ی مغزی، رعایت توصیه های متخصص مغز و اعصاب و انتخاب سبک زندگی سالم ازجمله بهترین اقدامات برای پیشگیری از بروز سکته است.
اگر دچار سکته یا حمله ی ایسکمی گذرا شده اید، این معیارها مانع از بروز سکته ی دوباره می شود. مراقبت های بیمارستان و بعد از آن هم موثر است.
بسیاری از روش های جلوگیری از بروز سکته ی مغزی شبیه به روش های جلوگیری از بروز بیماری قلبی است. در مجموع، توصیه های داشتن زندگی سالم عبارتند از:
این مورد جزو مهم ترین اقداماتی است که می توانید برای کاهش خطر ابتلا به سکته ی مغزی انجام دهید. اگر سابقه ی سکته دارید، پایین آوردن فشار خون به پیشگیری از بروز سکته یا TIA بعدی کمک می کند.
اغلب برای درمان فشار خون بالا از روش های سالم سبک زندگی و دارو استفاده می شود.
خوردن چربی و کلسترول کم تر، به خصوص چربی ترانس و اشباع شده، می تواند در کاهش انسداد رگ ها موثر واقع شود.
اگر از طریق ایجاد تغییر در رژیم غذایی موفق به کنترل کلسترول نشوید، پزشک مغز و اعصاب داروی کاهش کلسترول هم تجویز می کند.
استعمال دخانیات خطر ابتلا به سکته ی مغزی را در فردی که سیگار می کشد و کسانی که در معرض دود قرار می گیرند افزایش می دهد.
ترک مصرف تنباکو در پایین آوردن خطر ابتلا به سکته ی مغزی موثر است.
رژیم غذایی، ورزش و کاهش وزن به حفظ قند خون در وضعیت متعادل کمک می کند. اگر عوامل سبک زندگی برای کنترل دیابت کافی نباشد، دکتر مغز و اعصاب داروی دیابت تجویز می کند.
اضافه وزن منجر به بروز سایر عوامل ابتلا به سکته ی مغزی، نظیر فشار خون بالا، بیماری قلب و عروق و دیابت می شود.
رژیم غذایی پنج وعده میوه و سبزیجات یا بیشتر خطر ابتلا به سکته ی مغزی را پایین می آورد. رژیم مدیترانه ای، که مصرف روغن زیتون، میوه، آجیل، سبزیجات و غلات کامل را بالا می برد، می تواند موثر واقع شود.
ورزش ایروبیک به طرق مختلف خطر ابتلا به سکته ی مغزی را پایین می آورد. ورزش می تواند فشار خون را پایین بیاورد، میزان کلسترول خون را بالا ببرد و سلامت قلب و رگ های خون را بهبود ببخشد.
همچنین در کاهش وزن، کنترل دیابت و کاهش استرس به شما کمک می کند. به تدریج به مدت حداقل سی دقیقه در اکثر روزهای هفته فعالیت جسمی متعادل مثل پیاده روی، آهسته دویدن، شنا یا دوچرخه سواری را انجام دهید.
مصرف زیاد الکل خطر فشار خون بالا، سکته ی مغزی ایسکمی و خونریزی مغز را افزایش می دهد. همچنین ممکن است الکل در سایر داروهایی که مصرف می کنید اختلال ایجاد کند.
با این حال، نوشیدن مقدار کم تا متوسط الکل، مثلا یک لیوان در روز، می تواند به پیشگیری از سکته ی مغزی ایسکمی و کاهش تشکیل لخته خون کمک کند. در این باره با پزشک صحبت کنید.
اگر علائم آپنه خواب انسدادی را داشته باشید، پزشک توصیه می کند که خوابتان تحت نظارت قرار گیرد. آپنه خواب انسدادی نوعی اختلال خواب است که باعث می شود تنفستان طی چند دوره ی کوتاه در خواب متوقف شود.
برای درمان این وضعیت از دستگاهی استفاده می شود که از طریق ماسک فشار هوای مناسب به شما می رساند تا هنگام خواب عمل هوارسانی انجام شود.
پرهیز از مصرف مواد غیرقانونی: بعضی داروهای خیابانی، مانند کوکائئین و متامفتامین، به عنوان عامل موثر در سکته ی مغزی یا TIA شناخته شده اند.
معمولاً برای اثبات و تشخیص سکته‌های مغزی از آزمایش‌های زیر استفاده می‌شود:
روش‌های درمان سکته مغزی به نوع سکته و این که برای مثال کدام بخش از مغز صدمه دیده است و دلیل سکته مغزی چه بوده است بستگی دارد.
ممکن است نیاز باشد که از طریق انجام تمرینات ورزشی که برای کمک به افزایش هماهنگی و قدرت بدنی شما طراحی شده‌اند، مهارت‌های حرکتی‌تان را تقویت کنید.
اغلب از آموزش قابلیت‌های حرکتی نیز استفاده می‌شود تا شما را قادر سازد که در حین راه رفتن از عصا یا واکر استفاده کنید.
همچنین ممکن است از محدودیت درمانی هم بهره گرفته شود، چون در این روش استفاده از اندام‌های درگیر نشده محدود می‌شود تا بتوانید بر روی بهبود عملکرد اندام‌های درگیر عوارض سکته کار کنید.
هنگامی که می‌خواهید گرفتگی عضلاتتان را کاهش دهید، می‌توانید از متد درمان دامنه حرکتی و تمرینات ورزشی استفاده کنید.
گاهی اوقات نیز بیماران می‌توانند از فعالیت‌هایی که با کمک دستگاه‌های پیشرفته انجام می‌شوند بهره بگیرند.
سکته مغزی اکثر اوقات با دارو درمان می‌شود. نقش اصلی این داروها جلوگیری از تشکیل لخته‌های خونی و از بین بردن این لخته‌ها، پایین آوردن فشار خون و کاهش میزان کلسترول است.
در صورت ورم کردن مغز، انجام عمل جراحی برای از بین بردن ورم و کاهش احتمال خونریزی مجدد در سکته‌های خونریزی دهنده ضرورت می‌یابد.
از آنجایی که مغز نمی‌تواند سلول‌های جدیدی را جهت جایگزینی سلول‌های آسیب دیده تولید کند، بهبود بیمار به توانایی مغز در سازمان‌دهی سلول‌های سالم و جبران سلول‌های از دست رفته بستگی دارد، این توانایی را در اصطلاح نوروپلاستی سیتی گویند.
فیزیوتراپی سکته مغزی با ارائه راهنمایی‌های کاربردی و تخصصی به یاری بیمار می‌آید. متخصصین فیزیوتراپی غالباً در تعامل با دیگر اعضاء گروه درمان سکته مغزی نهایت تلاش خود را جهت رفع عوارض ناشی از سکته مغزی به کار می‌بندد.
بیمار باید پس از دریافت درمان‌های اولیه هر چه زودتر انجام یک برنامه درمانی توانبخشی را تحت نظر یک فیزیوتراپ آغاز کند.
معمولا در صورتی که بیمار از نظر وضعیت بالینی ثبات داشته باشد، پزشک ظرف ۴۸ ساعت پس از بروز سکته مغزی او را به یک فیزیوتراپ ارجاع می‌دهد.
تیم توانبخشی سکته مغزی شامل فیزیوتراپیست ، کاردرمانگر ، گفتار درمانگر و روان شناس است که با همکاری هم می توانند به بیمار کمک کنند تا بر مشکلات خود غلبه کرده و هرچه سریع تر به روال عادی زندگی بازگردد.
فیزیوتراپی سکته مغزی بخش مهمی از برنامه توانبخشی سکته مغزی است که می تواند مشکلات و عوارض جسمی و حرکتی ایجاد شده را به حداقل برساند.
پروسه درمان سکته مغزی و توانبخشی آن امری زمانبر است و نیازمند جدیت بیمار و خانواده وی در پیگیری منظم برنامه توانبخشی و فیزیوتراپی است.
فیزیوتراپیست بر اساس شرایط بیمار مانند شدت بیماری ، سن و جنس بیمار برنامه تمرینی مخصوص وی را تنطیم و به وی آموزش می دهد.
تمرینات فیزیوتراپی به افزایش قدرت عضلات ضعیف شده ، بهبود انعطاف پذیری مفاصل و بهبود توان حرکتی بیماران مبتلا به این عارضه کمک می کند.
فیزیوتراپیست آموزش هایی در ارتباط با نحوه به کارگیری موثر اندام ها و بازیابی حداکثر قدرت و توانایی حرکتی به بیمار می دهد.
فیزیوتراپیست همچنین توصیه هایی در ارتباط با استفاده صحیح از وسایل کمک برای حرکت مانند عصا و واکر به بیمار می دهد تا بیمار با استفاده از آن ها بتواند بطور مستقل حرکت کند.
از آنجایی که عوارض جسمی و حرکتی شایع ترین مشکل در بیماران سکته مغزی است و این بیماران در خروج از منزل و مراجعه به کلینیک فیزیوتراپی دچار مشکل هستند می توانند خدمات فیزیوتراپی در منزل را دریافت نمایند.
بعضی افراد ظرف چند روز از اثرات سکته مغزی بهبود می‌یابند، اما برای اکثر افراد بهبودی به تدریج و در طول دوره توانبخشی حاصل می‌شود.
بخش اعظم بازیابی توانایی‌های عملی در سه ماه اول پس از بروز سکته مغزی رخ می‌دهد.
اکثر افراد، با بهره‌گیری از راهنمایی‌های ارائه شده، می‌توانند تا دست کم یک سال پس از بروز سکته به بهبود توانایی‌های خود در زمینه انجام کارهایی که نیازمند توانایی‌های عملی هستند و همچنین ظرفیت هوازی (ایروبیک) خود ادامه دهند.
پس از آن سرعت پروسه بهبودی کاهش می‌یابد، اما معمولا برای دوره‌ای طولانی همچنان ادامه پیدا کند.
عموما پس از مرخص شدن از بیمارستان نیز برنامه توانبخشی از طریق برگزاری جلسات فیزیوتراپی در خانه یا در یک کلینیک فیزیوتراپی سرپایی ادامه می‌یابد.
این بیماران به علت نداشتن رفلکس بلع داراي لوله ي معده هستند و از این طریق تغذیه می شوند به همین دلیل آموزش هاي لازم جهت تغذیه از راه لوله را از پرستار بخش دریافت کنید تا بعد از ترخیص بتوانید به راحتی بیمار را از طریق این لوله تغذیه نمایید.
رژیم غذایی بیمار رژیم نرم و مایعات است از رژیم پر پروتئین و پر کالري جهت این بیماران استفاده نمائید. جهت جلوگیري از زخم شدن بینی به علت تماس با لوله ،سوراخ هاي بینی را با پمادهاي ویتامینه چرب نگه دارید.
هنگام دادن غذا از لوله معده بیمار را در وضعیت نشسته یا نیمه نشسته قرار دهید و اجازه دهید نیم ساعت درهمان وضعیت نشسته و نیمه نشسته بماند.
این بیماران بی اختیاري ادراري دارند و ممکن است با سوند ادراري ترخیص شوند بعد از ترخیص سوند ادرار باید توسط یک پرستار یا پزشک تعویض گرد.
(هر 10 تا 14 روز) جهت جلوگیري از احتباس ادراري باید مثانه بیمار را مداوم چک کنید در صورت کدر شدن یا خونی شدن ادرار بهتر است یا پزشک معالج مشورت نمائید.
روزي 2 بار با سرم شستشو ناحیه تناسلی را تمیز نمائید تا ازعفونت ادراري پیشگیري شود. در صورت بروز اسهال یا یبوست طولانی با پزشک معالج مشورت نمائید.
در صورتی که فرد در پلک زدن دچار مشکل می باشد بهتر است از قطره هاي اشک مصنوعی استفاده شود.
به علت نداشتن حرکت نگهداري از پوست این بیماران بسیار مهم است و احتمال زخم شدن پوست در نـواحی اتصـال بـا تشـک وجـود دارد بـه خصوص در افرادي کـه دچـار بیمـاري دیابـت (قنـد ) هسـتند جهـت پیشگیري بهتر است هر 2 ساعت وضعیت بیمار تغییر داده شود.
ماسـاژ نواحی که تحت فشار هستند روزانه چندین بار با پمادهاي چـرب ماننـد کالاندولا توصیه می شود.
به محض دیدن پوست قرمز رنگ، بیمار را به سمت مخالف بچرخانید و پوست را ماساژ دهید و در معرض هوا بگذارید.
کسانی که سابقه دیابت دارند بیشتر در معرض زخم بستر هستند،رژیم غذایی آنها باید مایعات بدون قند باشد.
پوست نواحی تحت فشار را همواره خشک نگه دارید و در صورت تعریق لباس و ملحفه بیمار تعویض کنید.
در صورت بروز زخم استفاده از پانسمان و مراجعه به پزشک جهت کنترل عفونت زخم و بهبود آن الزامی است.
در بیمارانی که تراکئوستومی (راه هوایی مصنوعی) دارند هواي تنفسـی آنها به دلیل خشکی مخاط مرطوب نیست بهتر است از دستگاه بخـور و مرطوب کردن هواي اطاق از این امر پیشگیري شود.
جهت تخلیه ترشحات تنفسی بیمار را تشویق به سرفه و تنفس عمیـق کنید، می توانید کف دست را با ضربه ملایم به پشت بیمار بزنید تـا بـه خروج ترشحات کمک شود.
سکته مغزی در بعضی مواقع باعث ایجاد ناتوانایی‌های موقتی و بعضاً دائمی و همیشگی می‌شود، البته بسته به اینکه مغز برای چه مدت زمانی دچار کمبود جریان خون گردد و کدام قسمت مغز تحت تاثیر قرار بگیرد.
عوارض ممکن است شامل موارد زیر باشد:
گاهی اوقات کمبود و یا عدم جریان خون در مغز، می‌تواند باعث فلج شدن یک سمت بدن و یا از دست دادن کنترل ماهیچه‌های مشخصی از بدن مثل ماهیچه‌های یک طرف صورت و یا یک دست گردد.
این می‌تواند موجب به‌وجود آمدن مشکلاتی در پاره‌ای از فعالیت‌های روزانه مثل راه رفتن، غذا خوردن و یا لباس پوشیدن شود. این احتمال وجود دارد که با انجام ورزش‌درمانی، شاهد بهبود در حرکت ماهیچه و یا قسمت فلج‌شده باشید.
این احتمال وجود دارد که سکته مغزی باعث شود تا شما کنترل کمتری بر روی حرکت ماهیچه‌های دهان و یا گلوی خود داشته باشید، و این امر صحبت کردن، بلع و یا خوردن را برای شما دشوار سازد.
برای مثال، بعضی از افراد ممکن است به خاطر فقدان هماهنگی عضلات داخل دهان،مبهم و نارسا صحبت کنند( Dysarthria ) و یا حتی با خود زبان و کلام مشکل داشته باشند(عدم قدرت تکلم یا آفازی)، که شامل صحبت کردن و یا فهم و ادراک گفتار دیگران، خواندن و یا نوشتن می‌شود.
تحت درمان یک آسیب‌شناس زبان قرار گرفتن ممکن است به بهبود و ارتقاء مهارت‌های کلامی و گفتاری کمک نماید.
بسیاری از افرادی که سکته مغزی را از سر گذرانده‌اند، مواردی از فقدان حافظه را تجربه می‌کنند. سایرین ممکن است مشکلاتی در زمینه‌های فکرکردن، تصمیم‌گیری، و موارد تفهیمی و استدلالی داشته باشند.
این عوارض و مشکلات ممکن است با درمان‌های توانبخشی بهبود یابند.
افرادی که سکته مغزی را تجربه کرده‌اند، ممکن است مشکلات بیشتری در زمینه کنترل احساسات و عواطف خود داشته باشند، و یا اینکه دچار افسردگی گردند.
ممکن است بعضی از افرادی که دچار سکته مغزی شده‌اند، درد، بی‌حسی، کرختی و یا سایر احساسات عجیب و غریب در بخش‌هایی از بدن خود که تحت تاثیر سکته قرار گرفته است، داشته باشند.
برای مثال اگر سکته باعث شود که شما حس دست چپ خود را از دست بدهید، ممکن است یک احساس خارش یا سوزش ناخوشایندی را در آن دست داشته باشید.
بعضی از افراد نیز ممکن است نسبت به تغییرات دما حساس شوند، به خصوص به سرمای زیاد. این امر درد سکته مرکزی و یا سندرم درد مرکزی نامیده می‌شود(CPS).
این عارضه عموماً چند هفته بعد از بروز سکته به‌وجود می‌آید و ممکن است با گذشت زمان بهبود یابد. از آنجائیکه درد، به‌خاطر وجود مشکلی در مغز شما به وجود می‌آید، نه به خاطر یک صدمه بدنی، داروها کمی جهت درمان CPS وجود دارد.
این امکان وجود دارد که افرادی که سکته مغزی داشته‌اند، گوشه‌گیر شده، کمتر در اجتماع حضور پیدا کرده و یا تحریک‌پذیرتر گردند.
ممکن است توانایی مراقبت از خود را از دست داده و حتی نیاز به سرپرست و یا پرستاری برای برآورده کردن نیازهای روزانه و یا انجام کارهای روزمره خود پیدا کنند.
در مورد هر گونه ضایعات و صدمات مغزی، موفقیت در درمان عوارض آن، از فردی به فردی دیگر، متفاوت است.
خیلی خوب است افتخار می کنم