محرک های نخاعی و انواع آن
- Home
- محرک های نخاعی و انواع آن
درد بیمار حتی بعد از روش‌های درمانی هم قطع نشود محرک های نخاعی درد می‌تواند به‌طور چشمگیری میزان درد را کم کند.
این دستگاه تکانه‌های انتقال درد به مغز را مهار می‌کند. این روش بیش از 30 سال است که معرفی شده. سالانه حدود چند هزار بیمار با دردهای مزمن در آلمان با این روش درمان می‌شوند.
این روند سیستم محرک های نخاعی نام دارد. بدون‌شک این یکی از رایج‌ترین روش‌های تحریک عصب‌هاست. این روش شامل معرفی چند الکترود به فضای اپیدوارل است. از این طریق تکانه‌های الکتریکی به اپیدورال هدایت می‌شوند.
این الکترودها به نورواستیمولاتور یا نورومودولاتور که در زیر پوست شکم هستند وصل می‌شوند. تماس بین این دو قسمت منجر به تحریک بخش‌های پشتی نخاع شده که باعث می‌شود بیمار متوجه احساس سوزن‌سوزن‌شدن شود، درست در جایی که احساس درد می‌کند.
در این روش که از تکانه‌های الکتریکی استفاده می‌شود هیچ عصبی آسیب نمی‌بیند. علاوه‌براین، این دستگاه به‌سادگی خاموش و روشن می‌شود و بیمار می‌تواند درجه آن را برای رسیدن به مقدار مطلوب تنظیم کند.
افرادی که از دردهای طولانی‌مدت رنج می‌برند اغلب دچار افسردگی می‌شوند یا اینکه دیگر قادر به انجام شغل خود نیستند. این روش باعث‌شده تسکین درد فقط یک رویا نباشد و بیماران بتوانند به کیفیت زندگی خود در گذشته برسند.
محرک نخاع (اس. سی. اس.) دستگاهی شبیه به دستگاه تنظیم ضربان قلب است و مانند آن به طور دائمی زیر پوست قرار داده می‌شود. سیمی بسیار باریک از این دستگاه بیرون می‌آید و به سمت نخاع می‌رود.
به دستگاه قرار گرفته در زیر پوست، مولد نیروی قابل کارگذاری (آی. پی. جی.) گفته می شود و سیم و الکترودها، رابط نامیده می‌شوند.
گونه‌های متفاوتی از آی. پی. جی بسته به نوع باتری آن وجود دارند. عمر باتری معمولی 6 تا 8 سال و عمر باتری قابل شارژ مجدد 12 تا 14 سال است.
رابط نیز بسته به تعداد الکترودها گونه‌های مختلفی دارد. در حال حاضر، رابط هشت قطبی با هشت نقطه‌ی تماس رایج‌ترین نوع رابط است.
این دستگاه بر اساس سازوکارهای متعددی عمل می‌کند.
1. نظریه کنترل دروازه یا دریچه. تحریک فیبرهای عصبی با قطر بیشتر، درد حمل شونده در فیبرهای با قطر کمتر را متوقف می‌سازد.
2. ترشح ماده ی انتقال دهنده ی پیام های عصبی جلوگیری کننده از سیگنال‌های درد.
3. این دستگاه با ممانعت از انتقال درد یا تعدیل تکانه‌های درد، بازدارندگی فرانخاعی درد را موجب می‌شود.
4. بازدارندگی (بلوک) سمپاتیک توسط سازوکارهای دیگر.
دو نوع کابل هادی برای تحریک‌کننده‌های طناب نخاعی استفاده می‌شود: پارویی و زیر جلدی. کابل پارویی صاف و پهن می‌باشد که دارای یک عایق در یک سمت و یک پَد الکتریکی در سمت دیگر است.
مزیت این نوع کابل انتقال جریان مستقیم در یک جهت است. هدایت‌کننده پارویی باید از طریق جراحی و با لامینوتومی (برداشتن قسمتی از لامینا) و یا لامینوکتومی (برداشتن کامل لامینا) کاشته شود. کابل هادی زیر جلدی، مجراهای استوانه‌ای شکلی هستند که به وسیله سوزن نخاعی کاشته می‌شوند.
بیشتر بخوانید : پمپ های داخل نخاعی چیست و کاربرد آن ها
طول عمر دستگاههای غیر قابل شارژ به طور میانگین 4 سال می‌باشد در حالی که دستگاههای قابل شارژ طول عمر حدود 9 سال دارند. با این وجود طول عمر دستگاه به میزان استفاده از آن وابسته می‌باشد.
دستگاه غیر قابل شارژ بزرگتر بوده و برای بیمارانی که احتیاج به خروجی کمتری دارند یا نیاز به شارژ مجدد مداوم ندارند، مفید است. ژنراتور غیر قابل شارژ کوچک برای بیماران ریز اندام و کودکان کاربرد دارد اما از محدودیت‌های آن ایجاد جریان‌های پایین می‌باشد.
IPGهای قابل شارژ حاوی باطری لیتیومی هستند که سیکل شارژ و دشارژ ثابتی دارند اما در طول چند سیکل یک فرو افت در ظرفیت آن به وجود می‌آید. بیشتر سیستم‌ها دارای یک حفاظ در برابر دشارژ شدن کامل هستند زیرا تغییرات شیمیایی می‌توانند منجر به از کار افتادن دائمی باطری شوند.
هنگامی که بیماران نتوانند IPG را شارژ مجدد کنند، ژنراتور نمی‌تواند از دشارژ کامل حفظ شود که این موضوع باعث از کار افتادن دستگاه تا هنگام برنامه‌ریزی مجدد می‌گردد.
به طور کلی، طول عمر باطری وابسته به انرژی تحریک مورد نیاز (ولتاژ / دامنه، تعداد کابل‌های هدایتی فعال، پهنای پالس و فرکانس)، ساعات استفاده (تمام روزها، طی ساعات بیداری، استفاده متناوب)، شدت دشارژ شدن (وقفه و تداوم در شارژ مجدد) و فرو افت باطری می‌باشد.
پزشک برای انتخاب بهترین ژنراتور باید از برنامه بیمار برای استفاده از تحریک‌کننده مطلع باشد.
ایمپلنت‌های مدرن، طول عمر 10-2 سال دارند. در این نمونه‌ها، ظرفیت باطری و مصرف نیروی ریز پردازشگر بیشتر شده که در نهایت طول عمر را افزایش می‌دهد و همچنین نیاز به نگهداری و هزینه این دستگاه‌ها را کاهش می‌دهد.
بکارگیری تحریک‌کننده‌های فعلی هنگام انجام تصویربرداری MRI منع شده است زیرا جریان‌های مغناطیسی، کابل هادی را گرم کرده و باعث صدمه به عصب می‌گردد؛ برخی کارخانه‌های سازنده دستگاه، سیم‌های هادی سازگار با MRI را ابداع کرده‌اند.
سه نوع دستگاه تحریک نخاعی وجود دارد :
• سیستم های سنتی، به تلاشی اندک از سوی بیمار برای نگهداری نیاز دارد. با اینحال در صورت تمام شدن منبع انرژی، به جراحی کوچکی برای جایگزینی نیاز پیدا خواهد شد.
• سیستم های امواج رادیویی برای اجرای درمان در دوره های طولانی و با بالاترین سطح نتایج طراحی شده اند. به دلیل ظرفیت انرژی بالا، از سیستم های RF در چالش برانگیزترین مواردی که دردهای شدید در چند نقطه وجود داشته باشد، استفاده خواهد شد.
با استفاده از این سیستم، لازم است تا بیمار از یک منبع انرژی خارجی به منظور فعالسازی تحریک استفاده نماید.
• سیستم های قابل شارژ جدیدترین انواع دستگاههای تحریک نخاعی به شمار می‌روند. بیماران مسئول شارژ منبع تغذیه در صورت ضعیف شدن هستند. انرژی یک سیستم قابل شارژ معمولا بیش از سیستم های سنتی بیشتر باقی خواهند ماند.
اگر زمان بین شارژها غیرعملی شوند، نهایتا به یک فرایند جراحی کوچک در جایگزینی منبع تغذیه نیاز خواهد بود.
• درد مزمن کمر
• درد مزمن گردن
• درد مزمن پا (سیاتیک)
• درد مزمن دست
• سندروم درد منطقه ای پیچیده
• التهاب دردناک و زخم شدن پوشش محافظ اعصاب نخاعی
• دردهای ناشی از قطع عضو
• کاهش قابل توجه و پایدار درد مزمن
• بهبود توانایی عملکرد بیمار
• آزمودن نتیجه بخشی
• قابلیت تنظیم تحریک
• تغیر نامطلوب در تحریک
• خونریزی اپیدورال، عفونت، فشرده سازی نخاع و یا حتی فلج شدن
مزایای درمانی روش باطری های نخاعی این است که این روش یک عمل زیر پوستی و غیر تخریبی است که هیچ تداخل مکانیکی و یا شیمیایی در کار عصب ایجاد نمی کند.
این عمل قابل برگشت است؛ چنانچه علائم بیمار تسکین نیافت، می‌توان محرک را بدون بروز هیچ اثر جانبی ای برداشت.
همچنین مزایای این روش از نقطه نظر بیمار این است که درد به شکل قابل توجه ای کاهش می یابد و در نتیجه میزان مصرف داروها (مسکن ها ، مخدرها و…)کاهش می یابد و موجب بهبود عملکرد و کیفیت زندگی فرد می گردد.
با توجه به هزینه و کنیکال بودن این روش , بهتر است برای بیمارانی این تکنیک استفاده شود که در درمان آن‌ها نمی‌توان از سایر روش‌های غیر تهاجمی دیگر استفاده کرد.
با انتخاب مناسب بیمار و دقت کامل به موارد تکنیکی، اکثر نتایج بالینی مثبت خواهند بود. تکنولوژی مشابه‌ای را می‌توان برای تحریک اعصاب محیطی (PNS) بکار برد.
به‌طور کلی درمان با استفاده از محرک نخاعی می‌تواند در عملکرد مجدد پاها، دست‌ها و اندام‌های شما مؤثر باشد. در ادامه تمامی دامنه‌های حرکت را برای شما بازگو خواهیم کرد:
انجام بسیاری از فعالیت‌های روزانه از قبیل:
علاوه بر موارد ذکر شده و بازگشت حرکات عضلانی این نوع درمان از مزایای بیشتری برخوردار است که شامل موارد زیر می‌شود:
آخرین نظرات