کایفوپلاستی (kyphoplasty) یکی از روشهای پیشرفته درمان شکستگیهای فشاری ستون فقرات است که با استفاده از تزریق سیمان استخوانی و جاگذاری یک بالن کوچک، ارتفاع مهره را بازیابی و تثبیت میکند. این عمل کمتهاجمی معمولاً در کمتر از یک ساعت انجام میشود و درد بیمار ظرف چند روز تسکین مییابد. در کایفوپلاستی با جاگذاری بالن در داخل مهره و باد شدن آن، قسمتهای فرورفته مهره به حالت طبیعی باز میگردند؛ سپس سیمان استخوانی (معمولاً PMMA) به داخل حفره تزریق شده و مهره را محکم نگه میدارد.
پیش از جراحی، پزشک با آزمایشهای خون و تصویربرداریهای دقیق (اشعه ایکس، CT یا MRI) شکستگی مهره را تایید و شرایط عمومی بیمار را بررسی میکند. در روز عمل، ناحیه مربوط به ستون فقرات (کمر یا گردن) استریل شده و بیمار تحت بیحسی موضعی یا بیهوشی سبک قرار میگیرد. اگر داروهای خاصی مصرف میکنید یا بیماری زمینهای دارید (مثل اختلال انعقادی)، حتماً با پزشک خود در میان بگذارید تا اقدامات لازم قبل از عمل انجام شود.
پس از آمادهسازی، جراح با کمک دستگاه فلوروسکوپ (اشعه ایکس زنده) یک سوزن توخالی به نام تروکار را از طریق پوست وارد مهره شکسته میکند. سپس یک بالن کوچک از طریق همین تروکار به داخل مهره هدایت میشود. هنگامی که بالن را باد میکنیم، فضای داخلی مهره باز شده و ارتفاع طبیعی مهره تا حد ممکن بازیابی میشود. با تخلیه بالن، حفرهای ایجاد میشود که امکان تزریق سیمان استخوانی را فراهم میکند.
در گام نهایی، مخلوط سیمان استخوانی به آرامی به داخل مهره تزریق میشود. فوق تخصص درد مقدار و فشار تزریق را تحت نظر فلوروسکوپ تنظیم میکند تا سیمان فقط در داخل مهره باقی بماند و به بافتهای اطراف نشت نکند. سیمان طی چند دقیقه سفت میشود و مهره را در ارتفاع اصلاحشده تثبیت میکند. تروکار سپس برداشته شده و چون برش بسیار کوچک است، معمولاً نیازی به بخیه ندارد.
هر دو روش کایفوپلاستی و ورتبروپلاستی برای ترمیم شکستگیهای مهرهای با تزریق سیمان استفاده میشوند، اما چند تفاوت مهم دارند. در ورتبروپلاستی، سیمان مستقیماً و بدون ایجاد فضا وارد مهره میشود. اما در کایفوپلاستی ابتدا بالن کوچکی وارد مهره شده و باد میشود تا ارتفاع مهره بازگردد و سپس سیمان تزریق گردد. تحقیقات نشان دادهاند کایفوپلاستی در بازیابی ارتفاع مهره و اصلاح خمیدگی ستون (کیفوز) برتری دارد و به دلیل ایجاد حفره، احتمال نشت سیمان در آن کمتر است. با این حال، هر دو روش میتوانند درد را تسکین دهند و مطالعهها هم کاهش درد قابلتوجه و عوارض اندک را برای هر دو گزارش کردهاند.
بیشتر بخوانید: درمان دیسک کمر و گردن با دیسکوژل؛ تحولی در پزشکی بدون جراحی
اگرچه کایفوپلاستی بیخطر به شمار میرود، اما مانند هر عمل جراحی احتمال بروز عوارض وجود دارد. مهمترین خطرات عبارتند از عفونت محل عمل، خونریزی و آسیب عصبی (مثلاً گزگز یا بیحسی اندامها). احتمال نشت سیمان استخوانی به بافتهای اطراف نیز وجود دارد که میتواند به فشار روی اعصاب یا حتی آمبولی ریوی منجر شود. هرچند بروز این مشکلات بسیار نادر است، اما بیماران پس از عمل باید علائمی مثل تب طولانی، درد غیرعادی یا اختلال در عملکرد دست یا پاها را جدی بگیرند و فوراً به پزشک مراجعه کنند.
معمولاً بیمار همان روز یا روز بعد از عمل مرخص میشود و دوره نقاهت کوتاهی دارد. کاهش درد بسیار سریع رخ میدهد؛ بخش عمده بیماران ظرف ۴۸ ساعت پس از جراحی، تسکین درد خود را احساس میکنند. با این وجود، تا چند هفته باید از فعالیتهای سنگین (بلند کردن اجسام سنگین یا ورزش پرتحرک) پرهیز شود تا مهره تثبیتشده فرصت کامل برای بهبود پیدا کند. رعایت مصرف داروهای تجویزی و بهبود تراکم استخوان (مثلاً مصرف مکمل کلسیم و داروهای ضدپوکی استخوان) نیز برای جلوگیری از شکستگیهای جدید بسیار مهم است.
کایفوپلاستی یک روش درمانی مؤثر و نسبتا امن برای شکستگیهای فشاری ستون فقرات است که میتواند درد بیماران را به سرعت کاهش داده و اندازه مهره را به حالت طبیعی بازگرداند. این عمل با تکنیک کمتهاجمی خودش دوران نقاهت کوتاهی دارد و بیش از ۹۰٪ بیماران پس از آن بهبود محسوسی در درد خود گزارش میکنند. با این حال، برای تصمیمگیری در مورد انجام کایفوپلاستی باید شرایط پزشکی فرد (شامل شکستگی مهره بهعنوان عامل درد) به دقت بررسی شود. همچنین باید به بهبود وضعیت استخوان، با مصرف داروهای مربوطه و تغییر سبک زندگی، توجه کافی شود تا از شکستگیهای بعدی پیشگیری گردد. در مجموع، کایفوپلاستی با مراقبتهای پس از عمل مناسب میتواند کیفیت زندگی بیماران مبتلا به شکستگی مهره را بهطور چشمگیری بهتر کند.
دکتر سیامک مرادی، فوق تخصص درد در تهران با تجربه بالا در درمانهای کمتهاجمی مانند کایفوپلاستی، آماده ارائه مشاوره و درمان تخصصی به شماست.
🔹 برای کاهش درد و بازگشت به زندگی فعال، همین امروز اقدام کنید.
📅 رزرو آنلاین نوبت و مشاوره
✅ ویزیت تخصصی | ✅ درمانهای بهروز و مؤثر | ✅ بدون جراحی باز
عضو هیات مدیره انجمن درد ایران و عضو انجمن جهانی درد امریکا (IASP) می باشم. همچنین عضو کارگروه ستاد سلولهای بنیادی نهاد ریاست جمهوری نیز هستم. در حوزه های مختلف کنترل و درمان انواع دردهای بدن به بیماران و مراجعه کنندگان خدمات ارائه میکنم.
آخرین نظرات