مرالژیا پارستتیکا

مرالژیا پارستتیکا اختلالی است که با مور مور، بی‌حسی و درد سوزان در قسمت بیرونی ران پا مشخص می‌شود. علت مرالژیا پارستتیکا در تنگنا قرار گرفتن یا فشردگی عصب انتقال دهنده حس به سطح پوست ران است.
لباس تنگ، چاقی یا افزایش وزن و بارداری علل شایع مرالژیا پارستتیکا محسوب می‌شوند. به هر حال مرالژیا پارستتیکا در عین حال ممکن است بر اثر ترومای موضعی یا یک بیماری مثل دیابت ایجاد شود.

در اغلب موارد، مردم می‌توانند با رعایت موازین محافظه کارانه مثل پوشیدن لباس راحت مرالژیا پارستتیکا را تخفیف دهند. در موارد شدید، درمان شامل استفاده از دارو برای کاهش ناراحتی یا در موارد نادر، عمل جراحی است.
مرالژیا پارستتیکا به حالتى گفته مى شود که عصب پوستى سمت خارج ران که از جلوى کشاله رد مى شود تحت فشار قرار مى گیرد.

علائم بالینى آن عبارت است از درد سوزشى و مورمورشدن قسمت خارجى ران. گاهى اوقات این حالت با بى حسى و حالت خواب رفتن همراه مى شود.

درگیری عصب حسی خارجی ران (lateral femoral cutaneous) معروف به meralgia paresthetica معمولا باعث درد و احساس کاهش حس، گزگز و مورمور یا خارش، خواب رفتگی یا کلفتی پوست می گردد. این بیماری در بیماران CTS، بیشتر شایع است.
عصب LFC، یک عصب تماما حسی است که از اعصاب کمری L2 و L3 منشا می گیرد.

مسیر این عصب از وسط عضله psoas major، کنار رباط اینگوینال و superior iliac spine قدامی (استخوان لگن) است و مستعد تحت فشار قرار گرفتن در این مناطق می باشد.

علائم ونشانه های مرالژیا پارستتیکا

تحت فشار قرارگرفتن وآسیب عصب LFC ،ممکن است باعث ایجاد این علائم شود:

۱-سوزن سوزن شدن و خواب رفتگی ناحیه قدامی-خارجی ران
۲-درد سوزشی در ناحیه قدامی –خارجی ران

علائم مذکور معمولا یکطرفه هستند و ممکن است با راه رفتن یا ایستادن طولانی مدت تشدید شوند.پوست این نواحی به لمس سطحی حساس هستند.

همانگونه که گفته شد در سندروم مرالژیا پارستتیکا هیچگونه علامت یا نشانه حرکتی از قبیل ضعف عضلانی، کم شدن قدرت عضلانی وتحلیل رفتن عضله رخ نمی دهد.

بیشتر بخوانید درد ران پا و علت ها و درمان انواع دردهای آن

علل و عوامل خطر سندروم مرالژیا پارستتیکا

عصب حسی خارجی ران عصبی است که باعث احساس در قسمت بیرونی سطح ران می‌شود. فشار به این عصب باعث مرالژیا پارستتیکا می‌شود.

از آنجا که عصب حسی خارجی ران یک عصب حسی است، توانایی استفاده از عضلات تحت تاثیر قرار نگرفته و دچار مشکل نمی‌شود.

در بسیاری از افراد، این عصب بدون وجود هیچ مانعی از کشاله ران به ران می‌رود، اما در مرالژیا پارستتیکا عصب حسی خارجی ران معمولا در زیر رباط کشاله ران تحت فشار قرار گرفته است.

شرایطی که باعث افزایش فشار بر کشاله ران می‌شوند، باعث فشار به عصب می‌شوند. این شرایط عبارتند از:

• استفاده از لباس‌های تنگ
• افزایش وزن یا چاقی
• بارداری
• وجود بافت زخمی در نزدیکی رباط کشاله ران. این زخم ممکن است در اثر یک آسیب یا آسیب قبلی ایجاد شده باشد.
• ایستادن، راه رفتن، یا چرخیدن برای مدتی طولانی
• آسیب به عصب در اثر تصادف با وسایل نقلیه، یا دیابت که منجر به مرالژیا پارستتیکا شده است.
• دیابت

عوامل خطرزا

عوامل زیر میتوانند خطر مرالژیا پارستتیکا را افزایش دهند:

1. اضافه وزن: چاقی می‌تواند فشار روی عصب را افزایش دهد.
2. حاملگی: شکمی که در حال بزرگ شدن است فشاری اضافی به کشاله ران وارد می‌کند.
3. دیابت: آسیب عصبی ناشی از دیابت میتواند منجر به این بیماری شود.
4. سن: افراد بین ۳۰ تا ۶۰ سال در خطر بیشتری قرار دارند.

راه‌های پیشگیری

1. کم کردن از شدت ورزش
2. انجام حرکات کششی قبل از ورزش سنگین
3.کاهش زمان ایستادن، راه رفتن و فعالیت‌های فیزیکی شدید
4. از پوشیدن لباس وکمربند تنگ خودداری کنید.
5. نظارت بر شروع و پیشرفت نوروپاتی‌ها در بیماری‌های مزمن (دیابت)
6. حفظ قدرت عضلانی و انعطاف ‌پذیری شکم، ران، لگن و باسن

معاینه پزشک

هنگامی که به پزشک مراجعه می کنید درباره سابقه جراحی های اخیر، آسیب های لگنی و یا فعالیت های تکراری که سبب آسیب عصب می شوند، از شما سوال خواهد شد.
در صورتیکه پزشک شما به مرالژیا پارستتیکا شک داشته باشد، به منظور یافتن علت احتمالی که باعث فشار به عصب می شوند بررسی هایی انجام خواهد داد.
پوشیدن لباس های تنگ و افزایش وزن، دو علت شایع ایجاد فشار بر روی عصب می باشند.
پزشک ممکن است از شما سوال کند که آیا به طور مداوم جوراب یا کمربند تنگ پوشیده و یا در محل کار از کمربند ابزار سنگین استفاده می کنید.
هم چنین ممکن است درد سوزشی ران ( مرالژیا پارستتیکا) بدنبال آسیب ناشی از کمربند ایمنی در حین تصادف خودرو ایجاد گردد.

معاینه بالینی

پزشک هر گونه تفاوت در معاینه حسی اندام تحتانی سمت دچار مشکل و سمت سالم را بررسی خواهد نمود.
همچنین با ایجاد فشار بر روی عصب و ایجاد علایم در بیمار، تلاش می کند محل دچار درد و سوزش را مشخص نماید.
جهت بررسی و رد بیماری های زمینه ای، معاینه شکم و لگن انجام می شود.

تست های تشخیصی مرالژیا پارستتیکا

در عکس ساده رادیولوژی ممکن است مشکلات استخوانی که باعث فشار بر عصب می شوند مشاهده گردد.
در صورت شک به توده به عنوان علت فشارنده بر عصب، پزشک MRI یا سی تی اسکن درخواست می کند.
هم چنین در برخی موارد بررسی سرعت هدایت عصب با استفاده از تست نوار عصب-عضله انجام می گیرد.

درمان بیماری مرالژی پارستتیکا

درمان های حمایتی در طی چند ماه در بسیاری از بیماران موثر می باشد و شامل:

۱- پوشیدن لباس های گشاد
۲- کاهش وزن اضافی
۳- مسکن ها مانند استامینوفن، ایبوبروفن یا آسپرین
۴- داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای
۵- داروهای ضد تشنج شامل: گاباپنتین (نوروتین) یا پره گابالین (لیریکا)
۶- تغییر سبک زندگی از قبیل: نپوشیدن لباس های تنگ، پرهیز از ایستادن و یا راه رفتن طولانی مدت، حفظ وزن نرمال و کاهش وزن اضافه در پیشگیری و درمان مرالژیا پارستتیکا موثرند.

ورزش های مفید در بهبود مرالژیا پارستتیکا

۱- ورزش های لگنی :

علائم و نشانه های مرالژی پارستتیکا با ورزش های خاصی که موجب افزایش انعطاف پذیری لگن، افزایش سوخت و ساز و خون رسانی به عصب آسیب دیده می شود بهبود می یابد.

پل زدن: بر روی کف زمین دراز بکشید و باسن خود را از روی کف زمین بلند کنید تا عضلات باسن، سفت و منقبض شوند.

کشیدن لگن:

ابتدا بر روی شکم دراز بکشید و در حالی که عضله باسن خود را سفت می کنید پای خود را از پشت بالا بیارید و به باسن نزدیک کنید.
درحالت ایستاده هر یک از پاهایتان را بدون اینکه زانوهایتان خم شود به یک طرف بالا بیاورید.
این ورزش ها نباید باعث درد ران شوند. در صورت ایجاد درد ران، انجام این ورزش ها را متوقف کنید.

۲- کشش عضلات چهارسر ران:

عضلات چهارسر ران در نزدیکی عصب پوستی-خارجی ران قرار دارد و گاهی این عصب بین عضلات چهارسر گیر می افتد به عبارتی فشار این عضلات بر روی عصب موجب ایجاد درد و بی حسی در مرالژیا پارستتیکا می گردد.

کشش عضلات چهارسر ران که در نزدیکی این اعصاب قرار دارد در انعطاف پذیری و افزایش قدرت و قوام این عضلات در قسمت بالایی ران موثر است.

برای انجام این حرکت، ایستاده و پاشنه یک طرف پا را به کمک دست همان طرف به سمت باسن نزدیک کنید در این حالت باید کشش عضلات قدام ران را حس کنید اگر در هنگام انجام این حرکت، احساس درد می کنید این کشش را متوقف کنید.

نکات مهم:
ورزش ها برای بازتوانی هر صدمه یا بیماری در بدن مهم است اما استراحت در مرالژیا پارستتیکا موثرتر است.

تا زمانی که درد دارید، استراحت کنید. روش های دیگری که در بهبود علائم موثر اند شامل کاهش وزن، پوشیدن لباس های گشاد، مسکن ها و تزریق استروئیدها است.

درمان های اینترونشنال مرالژی پارستتیکا

در مواردی که درمان های دیگر موثر نیستند و بیمار همچنان از درد ناحیه ران شکایت دارد به طوری که مانع فعالیت های روزمره و اجتماعی فرد شود و در صورت عدم پاسخ به درمان های حمایتی و مسکن ها و شدید بودن علائم بیماری اقدام بعدی تزریق و بلوک و یا رادیوفرکوئنسی در اطراف عصب گیر افتاده می باشد که تحت راهنمایی سونوگرافی انجام می شود.

این تزریق موجب کاهش درد و التهاب ناشی از فشار بر روی عصب شده و فشار را از روی عصب مبتلا بر می دارد.

اما تزریق آن باید توسط پزشک متخصص و در محل مناسب انجام شود تا از عوارض ناشی از تزریق جلوگیری شود.

به ندرت در مواردی که علائم شدید بوده و درمان های فوق از جمله تزریق استروئید و رادیوفرکوئنسی موجب کاهش درد بیمار نشده و بیمار برای مدت طولانی درد داشته باشد، ممکن است در موارد بسیار نادری برای رفع فشار از روی عصب، نیاز به جراحی باز باشد.

عوارض ناشی از این بیماری چیست؟

مرالژیا پارستتیکا اگر بصورت درمان نشده رها شود، ممکن است باعث افزایش درد، بی حسی یا احساسات دیگر مانند سوزش در ناحیه ران و لگن شود. علایم و نارحتی ها ممکن است در راه رفتن شما اختلال ایجاد کند.

مطلب قبلی

سندرم تونل کارپال چیست ، علایم و درمان آن

Read More

مطلب بعدی

لیزر پرتوان در درمان دیسک کمر درد، فواید آن

Read More