درد پهلو موضوعی است که می تواند باعث شود حتی نتوانید از جای خود بلند شوید. علت درد پهلو می تواند یک سرماخوردگی ساده باشد تا مشکلات کلیوی و مثانه.
درد پهلو موضوعی است که می تواند باعث شود حتی نتوانید از جای خود بلند شوید. درواقع گاهی درد پهلو فرد را فلج می کند.

نکته مهم در مورد این درد را می توان دوگانه بودن دانست. یعنی گاهی این درد مزمن و پلکانی است و گاهی ناگهان بروز می کند.
درد پهلو، یا پهلو درد می تواند حاصل عللی متعدد باشد. فراموش نکنیم که هر نوع درد شدید در ناحیه پهلو یا دردی که چندیدن روز ادامه دارد اما نشانی از بهبودی آن دیده نمی شود باید هر چه سریعتر مورد بررسی پزشک قرار گیرد.

علت درد پهلو

بیشتر بخوانید تزریق شانه چیست و درمان درد شانه با تزریق

مشکلات عضلانی

عضلات کمر و حتی سینه ممکن است باعث درد پهلو شوند. برخی از دلایل رایج درد عضلانی عبارتند از:

• آسیب عضلانی مانند پیچ‌خوردگی و کشیدگی
• استفاده زیاد از عضلات
• منقبض ماندن عضلات یا تنشن عضلانی
• کم بودن فعالیت بدنی
• باقی ماندن در شرایط غیر معمول و موقعیت‌های استرس‌زا برای مدت طولانی
  درد پهلوی معمولی در یک طرف ماهیچه‌ی آسیب دیده ایجاد می‌شود. افرادی که به دلیل نداشتن فعالیت بدنی کافی دچار درد عضلانی هستند، ممکن است در هر دو سمت بدن و یا در هنگام حرکت به سمت جلو و عقب در پهلو احساس درد داشته باشند.

آسیب‌های ماهیچه‌‌ای یکی از اولین و اصلی‌ترین دلایل درد پهلو هستند. دردهای عضلانی ممکن است بسیار شدید باشند، اما شدت درد لزوماً نشان‌دهنده‌ی شدید بودن آسیب عضله نیست.

عفونت مجاری ادراری

عفونت مجاری ادراری زمانی ایجاد می‌شود باکتری ها در مجاری ادراری رشد کرده و باعث عفونت مثانه، مجرای ادرار و یا کلیه‌ها شود.

بیش‌تر عفونت‌ها در قسمت پایینی مجرای ادراری باقی مانده و بیش‌تر در زنان شایع هستند.

اگر این عفونت درمان نشود، امکان گسترش آن و درگیر کردن کلیه‌ها وجود دارد. در این حالت عفونت حاد و شدید کلیوی رخ خواهد داد.

علاوه بر درد پهلو سایر علائم عفونت مجاری ادراری عبارتند از:

• دفع ادرار به همراه درد
• تکرر ادرار
• خون در ادرار
  درد ناشی از عفونت مجاری ادراری ممکن است یکی از پهلوها و یا هر دوی آن‌ها را درگیر کند.

مشکلات کلیوی

کلیه به عنوان تصفیه خانه بدن عمل می‌کند. کلیه‌ها در قسمت میانی کمر و درست زیر دنده‌ها قرار دارند. بسیاری درد ناشی از کلیه‌ها را در کمر و یا پهلو احساس می‌کنند.
بسیاری از مشکلات کلیوی زمانی آغاز می‌شود که یک عفونت از مثانه شروع شده و در نهایت کلیه را درگیر کند. بیماری‌های کلیوی هم می‌تواند ژنتیکی بوده و هم در نتیجه‌ی مشکلات دیگر اندام‌های بدن رخ دهد.

مشکلات کلیوی که منجر به درد پهلو می‌شود، عبارتند از:

• سنگ کلیه
• بیماری کلیوی، مانند بیماری کلیه‌ی پلی کیستیک
• عفونت‌ها
• لخته‌ی خونی و یا خونریزی کلیوی
  بیمار در صورت احساس درد در پهلو و یا مشاهده‌ی سایر علائم مشکلات کلیوی مانند علائم مربوط به مشکلات مثانه باید به پزشک مراجعه کند.

درد پهلو معمولاً همان سمت بدن که کلیه‌‌ی مشکل‌دار در آن قرار دارد، رخ می‌دهد. اگر در نتیجه عفونت و یا یک بیماری خاص هر دو کلیه درگیر شوند، فرد در دو سمت بدن احساس درد خواهد داشت.

زونا

زونا نوعی از عفونت است که باعث ایجاد تاول‌هایی دردناک می‌شود. هر شخصی که پیش‌تر به آبله مرغان دچار شده، می‌تواند به زونا هم مبتلا شود.

با این همه این عارضه در افراد مسن‌تر که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، بیش‌تر رایج است.

زونا معمولاً با احساس سوزش و یا دردی از جانب سیستم عصبی آغاز می‌شود. طی چند روز یک تاول حاوی مایع در آن محل ظاهر می‌شود.

در برخی از بیماران زونا بسیار شدید می‌شود. افراد مبتلا به ویروس اچ آی وی، افرادی که داروهای سرکوب کننده‌ی سیستم ایمنی دریافت می‌کنند و افراد مسن، در صورت ابتلا به زونا باید هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنند.

زونا معمولاً یک طرف بدن را درگیر می‌کند و به همین دلیل درد پهلو یا در سمت چپ و یا در سمت راست بدن احساس می‌شود.

مشکلات کبدی و بیماری‌های لوزالمعده

لوزالمعده و کبد در قسمت عمقی شکم درست زیر دنده‌ها و قفسه سینه قرار دارند. بعضی اوقات وجود مشکل در این اندام‌ها منجر به درد پهلو می‌شود. این درد حتی می‌تواند به سمت کمر هم منتشر شود.

از آن‌جایی که کبد و پانکراس با هم کار می‌کنند تا کار گوارش غذا تکمیل شود، اگر مشکلی در یکی از آن‌ها رخ دهد، دیگری هم درگیر خواهد شد.
بیماری‌های زیادی کبد و لوزالمعده را درگیر می‌کند.

برخی از آن‌ها مانند مسدود شدن مجرای صفراوی که در نتیجه‌ی سنگ کیسه‌ی صفرا ایجاد می‌شود، قابل درمان هستند. برخی دیگر مانند هپاتیت خود ایمنی جز بیماری‌های مزمن به شمار می‌روند.

در صورت درمان نشدن، برخی از بیماری‌های لوزالمعده و کبد فرد را در معرض خطر مرگ قرار می‌دهند. این بیماری‌ها به همراه علائم خود که یکی از آن‌ها درد پهلو است، برای فرد احساس ناراحتی ایجاد می‌کنند.

درد ناشی از بیماری پانکراس و یا کبد در یک سمت بدن رخ می‌دهد، دیگر علایم بیماری عبارتند از:

• ادرار تیره
• مدفوع کم رنگ
• حالت تهوع و استفراغ
• احساس درد به صورت ناگهانی
• چشم و پوست زرد رنگ
• خستگی
• تب

مشکلات ستون فقرات

مشکلات ستون فقرات مانند التهاب مهره‌های کمر و یا دیسک‌ها باعث ایجاد درد منتشر به سمت پهلوها خواهند شد.

دیسک بین مهره‌ها و نخاع قرار دارد و گاهی به دلیل پاره‌ای عوامل متورم شده و ایجاد درد می‌کند‌. دیگر عوامل مانند شکستگی ستون فقرات هم می‌تواند باعث ایجاد درد در پهلو شود.

درد پهلو ناشی از مشکلات ستون فقرات معمولاً در یک سمت بدن رخ می‌دهد ولی در عین حال احتمال ایجاد درد در دو طرف هم وجود دارد.

آپاندیسیت

یکی از شایع‌ترین نشانه های آپاندیسیت، التهاب آپاندیس، احساس درد در پهلوی راست بدن است.

در صورت عدم درمان، آپاندیسیت می تواند به مشکلات جدی منجر شود که از آن جمله می توان پریتونیت (Peritonitis) – عفونت در شکم که به طور بالقوه می تواند زندگی فرد را در معرض خطر قرار دهد – و تشکیل آبسه ای که تخلیه آن می تواند به هفته ها زمان نیاز داشته باشد، اشاره کرد.

کرامپ های قاعدگی

زنان طی دوره قاعدگی به طور معمول با احساس درد در ناحیه کمر مواجه هستند. خوشبختانه کرامپ های قاعدگی یا دیسمنوره از طریق مصرف قرص های خوراکی، درمان های هورمونی و تغییرات غذایی قابل تسکین است.

بارداری خارج از رحم

بارداری خارج از رحم زمانی رخ می دهد که تخمک بارور شده به جای کاشت در رحم، در لوله فالوپ قرار گرفته و رشد می کند.

این یکی دیگر از دلایل احساس درد در پهلوها و وضعیتی اضطراری است زیرا در صورت عدم رسیدگی می تواند به مرگ منجر شود.

علائم مرتبط با درد پهلو

درد پهلو ممکن است دردناک، کسل کننده یا بصورت گرفتگی عضلانی و یا درد تیز پهلو خود را نشان دهد. این امکان وجود دارد که به صورت گهگاه اتفاق بیفتد.

به عنوان مثال علت درد پهلو سمت راست بالای کمر ، عمدتا به مشکلات پانکراس و کبد مربوط می شود و با علائم دیگری هم چون حملات ناگهانی درد، خستگی، تب، کاهش حرکات روده و ادرار تیره همراه است.

بیماری زونا می تواند علت درد پهلو چپ و یا درد پهلوی راست نه به صورت هر دو طرف هم زمان باشد.

علائم مشکل کلیه

اگر علائم زیر را نیز داشته باشید، این درد به خاطر وجود مشکلات کلیوی می باشد:

• بثورات
• تب
• سرگیجه
• حالت تهوع
• استفراغ
• یبوست
• اسهال
• خون در ادرار
• درد در هنگام ادرار کردن

در برخی از موارد نادر درد شدید پهلو در بارداری به علت وجود مشکلات کلیوی می باشد.
اگر هر یک از علائم فوق را همراه با درد پهلو به مدت طولانی تجربه کردید، باید فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.

علائم کم آبی بدن

اگر درد مبهم در پهلو همراه با این علائم کم آبی بدن را تجربه می کنید، سریعا مراقبت های اورژانسی دریافت نمایید:

• تشنگی شدید
• فقدان تعریق
• سرگیجه
• ضربان قلب تند
• دهان خشک و چسبنده
• سردرد
• تب
• یبوست
• ادرار تیره
• کاهش ادرار

درمان سریع کم آبی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

هنگامی که بیش از حد آب بدن خود را از دست می دهید، اندام ها، سلول ها و بافت های بدن قادر به عملکرد مناسب نخواهند بود. این حالت می تواند منجر به عوارض خطرناکی از جمله شوک شود.

با درد پهلو چه كار كنيم؟

در حالت اول بهترين كاري كه مي‌توانيد انجام دهيد، گرم نگه‌ داشتن موضع و تسكين آن با يك مسكن ساده است تا سر فرصت بتوانيد به متخصص كليه و مجاري ادرار مراجعه كنيد.

اما در مورد دوم، دردتان آنقدر شديد است كه سريع به فكر ملاقات با پزشک و جراح عمومي بيفتيد.

درد آپانديسيت را بايد جدي گرفت؛ چراكه عفونت ناشی از آن مي‌تواند حفره شكمی را آلوده و بيمار را در شرايط سختي قرار دهد.

بهترین درمان درد پهلو هنگام دویدن چیست؟

برخی اوقات برای شما پیش آمده که اندکی بعد از دویدن دچار درد پهلو میشوید .اگر شما درست نفس نکشید در هنگام دویدن، پیاده روی و حتی خندیدن دچار پهلو درد می شوید.

جهت درمان ، این اقدامات لازم است :

• توقف کنید
• روی ناحیه دردناک فشار دهید
• دم و بازدم انجام دهید
• تنفس شکمی برای جلوگیری از پهلو درد
• ماساژ دیافراگم برای جلوگیری از پهلو درد
• در هر وضعیتی تنفس کنید
• قبل از ورزش غذا نخورید

تشخیص و درمان

با توجه به اینکه عوامل متعددی باعث درد پهلو می‌شود، برای درمان صحیح نیاز به تشخیص پزشک است. بااین‌حال اگر میدانید علت درد پهلو مشکلات عضلانی و اسکلتی است، بهترین کار استراحت کردن و انجام تمرینات و یا حرکات سبک است.

برای تسکین درد می‌توان:

پهلوها را ماساژ داد. ماساژ آرام و منظم قسمت آسیب‌دیده پیش از استراحت و خواب، مرهمی برای تسکین عضلات و کمک به بهبود سریع‌تر است.

برای درمان درد در خانه، داروهای مسکن، قرار دادن کمپرس سرد، کمپرس گرم یا حمام آب سرد نیز کاربرد دارند؛

اما اگر با روش‌های خانگی درد از بین نرود یا در حین درد، متوجه تورم و قرمزی شدید، باید به پزشک مراجعه کنید.

پزشک ممکن است آزمایش ادرار و خون، سونوگرافی و سیتی اسکن را برای ارزیابی علت درد تجویز کند.

اگر درد به علت عفونت باشد، پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک تجویز کند. در شرایط خاص مانند سنگ کلیه شدید نیز به جراحی نیاز است.

درد مبهم پهلوی راست

درد مبهم پهلوی راست ( سمت راست شکم) اغلب جای نگرانی ندارد، اما از آنجا که برخی از این شرایط ممکن است نیاز به مراقبت پزشکی داشته باشند، دانستن دلیل بروز این درد مبهم، مهم می باشد.

چندین شرایط مختلف می تواند باعث ایجاد ناراحتی در این بخش از بدن شود، اما درک تفاوت بین آنها و اینکه کدام یک از اندامهای بدن را تحت تأثیر قرار می دهند، می تواند به شما در تشخیص علت کمک کند.

علت درد مبهم پهلوی راست

درد مبهم پهلوی راست می تواند نشان دهنده ی ناراحتی در دستگاه گوارش، شکم، روده کوچک و بزرگ، کلیه سمت راست، کبد یا آپاندیس باشد، که در ادامه به آن میپردازیم:

• مشکلات گوارشی
• درد کلیه راست
• بیماری های کبد
• آپاندیس