مرالژیا پارستتیکا اختلالی است که با مور مور، بی‌حسی و درد سوزان در قسمت بیرونی ران پا مشخص میشود. علت مرالژیا پارستتیکا در تنگنا قرار گرفتن یا فشردگی عصب انتقال دهنده حس به سطح پوست ران است. لباس تنگ، چاقی یا افزایش وزن و بارداری علل شایع مرالژیا پارستتیکا محسوب میشوند. به هر حال مرالژیا پارستتیکا در عین حال ممکن است بر اثر ترومای موضعی یا یک بیماری مثل دیابت ایجاد شود. در اغلب موارد، مردم می‌توانند با رعایت موازین محافظه کارانه مثل پوشیدن لباس راحت مرالژیا پارستتیکا را تخفیف دهند. در موارد شدید، درمان شامل استفاده از دارو برای کاهش ناراحتی یا در موارد نادر، عمل جراحی است. مرالژیا پارستتیکا به حالتى گفته مى شود که عصب پوستى سمت خارج ران که از جلوى کشاله رد مى شود تحت فشار قرار مى گیرد. علائم بالینى آن عبارت است از درد سوزشى و مورمورشدن قسمت خارجى ران. گاهى اوقات این حالت با بى حسى و حالت خواب رفتن همراه مى شود.
بلوک شبکه عصبی سلیاک این روش نوعی تزریق است که به منظور کاهش درد های نیمه فوقانی شکمی انجام می شود که به دلیل سرطان، التهاب مزمن پانکراس یا چسبندگی ایجاد شده اند. این عصب سیگنال های درد را از ناحیه شکمی به مغز منتقل می کند و با بلوک شدن درد منتقل نخواهد شد. این بلوک درد مربوط به سرطانهای دستگاه گوارش از ابتدا تا حدود نیمه روده بزرگ را از بین می برد! -طول مدت بیدردی ناشی از بلوک عصبی کوتاه است، اما نورولیز (توسط الکل یا فنل) حدود یکسال بیدردی ایجاد میکند.
درد یک احساس ناخوشایند است درد از شایعترین نشانه‌های بیماری است که به فرد آگاهی می‌دهد که در قسمتی از بدنش اختلالی به وجود آمده است. شبکه عصبی سلیاک محلی است که در آن اعصاب اسپلانکنیک با هم ارتباط برقرار می‌کنند. این شبکه در بخش قدامی آئورت و رو به پهلو قرار گرفته است. بلوک عصب اسپلانکنیک (احشایی) روشی کارآمد در رفع دردهای مزمن ناحیه بالای شکم میباشد که غالباً در اثر سرطان یا التهاب پانکراس بروز می‌یابد. اعصاب اسپلانکنیک در دو طرف ستون فقرات قرار گرفته‌اند و به سه دسته سینه‌ای، کمری و لگنی تقسیم میشوند. این اعصاب، پیام درد را از اندام‌های شکمی به مغز منتقل می‌کنند. اعصاب اسپلانکنیک سینه‌ای، کمری و لگنی در گانگلیون‌های سیلیاک، به یکدیگر سیناپس می‌دهند.
تنوسینوویت دکوروین یک بیماری دردناک است که تاندونهای اطراف شست را تحت تاثیر قرار می‌دهد. تورم دو تاندون اطراف پایه شست باعث التهاب فضای اطراف تاندون میشود. این التهاب به اعصاب مجاور فشار وارد کرده و باعث درد و بی حسی در اطراف پایه شست میشود.
التهاب غلاف سینوویال باعث اختلال در حرکت آرام و نرم تاندون مربوطه می‌گردد. در این موارد، احتمال چسبندگی تاندون به غلاف سینوویال وجود دارد که علت آن تولید مواد چسبنده ناشی از پاسخ التهابی در غلاف سینوویال است. این التهاب در تاندونهای فلکسور و اکستانسور مچ دست علامت دار می شود . البته میکروتروماهای شغلی اتیولوژی اصلی محسوب می شوند ، اما بیماری های زمینه ای رماتیسمال نیز علل این عارضه هستند . شناخته ترین تنوسینویت استنوزانت همانی است که غلاف مشترک تاندونهای آبداکتوور بلند و اکستانسور کوچک شست دست را درگیر میکند که به وسیله ی دو کرون نشوته شده است .
این درمان سرپایی برای کاهش یا برطرف کردن درد نقاط ماشه ای انجام شود. این نقاط حساس کوچک در عضله یا فاشیا (بافت همبند نرم کششی که عضله و اندامها را احاطه کرده است) تشکیل میشود. تزریق نقاط ماشه ای (تریگر پوینت) تنها چند دقیقه زمان میبرد. درد مزمن ماهیچه ای یا سندرم میوفاشیال شامل گروه بزرگی از اختلالات عضلانی است که دارای یک نقطه بسیار حساس به نام نقاط ماشه ای هستند.
نقاط ماشه ای : نقاط خاصی در بدن ممکن است دردناک شوند وفشار بر آنها باعث درد شدیدی شود که باعث گزگز وبی حسی اندامها شود. به این نقاط نقاط ماشه ای می گویند. بیماران آنها را به صورت رگ گرفتگی بیان می کنند . بر طبق مطالعات اپیدمیولوژیک نقاط ماشه ای علت اصلی درد در ۸۵ درصد بیماران مراجعه کننده به کلینیک درد میباشد .
شانه يخ‌زده عبارت است از گرفتگي و سخت شدن مفصل شانه به دلیل زخم شدن بافت آن که منجر به حرکت دردناک شانه و يا بي‌حرکتي آن مي‌شود. علت واقعي بروز یخ زدگی شانه به‌درستی شناسايي نشده و هنوز مورد ترديد است. برخي از پزشکان معتقدند که اين عارضه ناشي از التهاب است، براي مثال وقتی‌که بافت پوشاننده (غلاف) يک مفصل دچار التهاب مي‌شود (سينوويت)، و يا هنگامی‌که يک واکنش خود ايمني از بدن بروز مي‌کند و بدن شروع به حمله به مواد و بافت‌هاي تشکیل‌دهنده خود مي‌کند، مشکل شانه یخ زده به وجود مي‌آيد. ساير علت‌هاي احتمالي براي ايجاد انواع شانه یخ‌زده عبارت است از:
واکنش بدن بعد از آسیب‌دیدگی يا انجام عمل جراحي
درد ناشي از عوارض ديگري مانند آرتروز، پارگي عضله گرداننده شانه، بورسيت (التهاب کيسه‌هاي حاوي مايع مفصلي) و يا تندينيت (التهاب تاندون) که باعث مي‌شود شما مدتي شانه خود را حرکت ندهيد.
بی‌حرکت شدن شانه مثلاً به خاطر بستن آن بعد از جراحي يا شکستگي دست
با اين حال، هنوز هيچ دليل قطعي و شناخته‌شده‌ای براي شروع بروز شانه یخ‌زده وجود ندارد.
استئومیلیت، عفونت استخوان و مغز استخوان است. در این بیماری هر یک از استخوانهای بدن ممکن است درگیر شود. در کودکان استخوانهایی که معمولا درگیر میشوند عبارتند از استخوان ران، درشت نی، استخوان بازو یا ساعد. در بزرگساالن استخوانهای لگن و ستون فقرات معموالً درگیر میشوند. این بیماری در هر دو جنس و همه سنین دیده میشود، ولی در کودکان در دوره رشد سریع (۵ تا ۱۴ سالگی)، به خصوص در جنس مذکر شایعتر است.
راه های انتقال عفونت استخوان
باکتری به سه طریق ممکن است به استخوان برسد: از راه جریان خون به خصوص در حضور عفونت سایر بافتها مثلاً سلولیت پوست، از راه ترومای نافذ مثلاً شکستگی باز و راه آخر از راه مداخلهٔ پزشکی برای نمونه به دنبال تثبیت شکستگی با جراحی و گذاشتن پروتز، عصب‌کشی در دندانپزشکی و دیگر اقدامات درمانی.
آرتروز زانو، رایج‌ترین شکل آرتروز و یک بیماری دژنراتیو مفصلی است که غضروف انتهای استخوان زانو را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در افراد مبتلا به آرتروز و ساییدگی مفصل زانو(OA)، غضروف انتهای استخوان، دچار فرسایش میشود که این منجر به رشد بیش از حد استخوان زیرین می‌گردد. به مرور زمان این غضروف سفت و خشک شده و نهایتاً تجزیه و تخریب میشود. از آنجا که آرتروز زانو اغلب روال تخریبی پیش‌رونده و برگشت‌ناپذیر دارد، اهداف درمانی، شامل بهبود عملکرد و کنترل درد بیماران میباشد. اقدام به درمان زود هنگام می‌تواند احتمال حفظ یکپارچگی مفصل و عملکرد آن را برای سال‌های بعد و یا حتی تا آخر عمر افزایش دهد. در مرحله اول بیماری، می‌توان آن را با مصرف برخی از داروها و یا تزریق درمان کرد. اما زمانی که به بخش زیادی از غضروف زانو آسیب وارد شده باشد، جراحی بهترین درمان آرتروز یا ساییدگی مفصل زانو خواهد بود.
کیست بیکر (به انگلیسی: Baker’s cyst) بیرون زدگی غشاء سینوویال در زانو است.بدین معنا که غشای سینوویال به سمت عقب و همچنین پایین زانو امتداد می یابد.چنین وضعیتی در عقب مفصل زانو منجربه افزایش مایع در غشای فتق یافته می گردد.گاهی این حالت به علت افزایش مایع در بورس عقب زانو ایجاد میشود.کیست با اندازه‌های مختلف در قسمت پشتی داخلی(خلفی داخلی)زانو دیده میشود که به خصوص در حالت ایستاده آشکارتر است. بیرون زدگی(فتق)اولیه نیست و معمولاً در ارتباط با بیماری‌هایی چون آرتروز و آرتریت روماتویید است.بیماران درد چندانی ندارند و گاهی اوقات گزارشی از درد خود را مطرح می‌کنند.
علل بروز کیست بیکر
از علل کیست بیکر زانو می‌توان به مایع سینوویال یا مایع مفصلی، اشاره کرد که در حالت عادی بصورت لایه‌ای، سطح داخلی کپسول مفصلی را پوشانده است. گاهی اوقات سلول‌های سینوویال در زانو، مقدار زیادی از این مایع را تولید می‌کنند که باعث ایجاد فشار زیاد در کپسول مفصلی میشود. این فشار علت ورم پشت زانو میشود. این تورم شدید موجب تشکیل کیست در پشت زانو میشود.
شایعترین علل بروز کیست بیکر
آسیب‌های غضروفی زانو (آسیب‌های مینیسک)
آرتروز زانو
روماتیسم مفصلی زانو
سایر علل التهاب زانو
از آنجایی که زانو، یک مفصل بسیار پیچیده است، به آسانی دچار آسیب‌دیدگی میشود. این آسیب‌دیدگی‌ها می‌توانند موجب التهاب زانو و تشکیل کیست در پشت زانو شوند. علاوه بر مایع سینوویال، لخته‌های خون نیز می‌تواند باعث کبودی و تورم در پشت زانو و پشت ساق پا شود. بسیار مهم است که پزشک شما برای درمان ورم پشت زانو برآمدگی پشت زانو را معاینه کند و بررسی کند که این برآمدگی ناشی از کیست حاوی مایع است یا لخته‌ی خون. برای تشخیص این مورد ممکن است نیاز به عکسبرداری توسط MRI یا اولتراسوند (سونوگرافی) باشد.
عوامل خطرساز
عواملی که احتمال بروز عارضه کیست بیکر را افزایش می‌دهند عبارتند از:
کیست بیکر ممکن است دردناک نباشد و در برخی موارد ممکن است شخص اصلا متوجه وجود کیست نشود. اما در صورتی که علائم کیست بیکر بروز کنند، شامل موارد زیر میشوند:
درد خفیف تا شدید
خشکی و بی حرکتی زانو
محدودیت حرکتی زانو
برآمدگی در پشت زانو
کبودی زانو و ساق پا
پارگی کیست
کیست بیکر چگونه تشخیص داده میشود؟
پزشک در ابتدا زانوی شما را معاینه فیزیکی میکند تا برآمدگی پشت زانو را با دست لمس کند. در صورتی که اندازه کیست کوچک باشد، پزشک، زانوی آسیب‌دیده را با زانوی سالم مقایسه میکند و دامنه‌ی حرکتی زانو را بررسی میکند. در صورتی که کیست با سرعت زیادی در حال رشد است یا موجب درد شدید یا تب شده است، پزشک انجام آزمایشات بیشتری را تجویز میکند. با انجام این آزمایشات می‌توان بررسی کرد که عوامل دیگری مانند تومور، موجب این برآمدگی شده‌اند یا خیر. این آزمایشات غیر تهاجمی عبارتند از عکسبرداری با MRI یا اولتراسوند (سونوگرافی).
هرچند تصاویر رادیوگرافی (اشعه ایکس) نمی‌توانند وجود کیست را نشان بدهند، اما ممکن است برای بررسی التهاب یا آرتروز زانو، انجام رادیوگرافی نیز تجویز شود.
تصاویر MRI می‌توانند کیست را به وضوح نشان دهند و همچنین وجود هرگونه آسیب غضروفی را نیز آشکار کنند. کیست بیکر معمولا در تصاویر MRI زانو که ممکن است به هر دلیل دیگری انجام شوند، تشخیص داده میشود. مزیت فوق‌العاده‌ی عکس‌های MRI در وضوح بالای تصاویر بافت‌های نرم داخلی و همچنین قابلیت تصویربرداری چندبعدی است، که به موجب آن می‌توان ترکیب‌بندی عناصر تشکیل‌دهنده‌ی کیست را تشخیص داد.
درمان کیست بیکر
درمان های محافظه کارانه عبارتند از:
استراحت کنترل فعالیت‌های روزمره ، پرهیز از چهار زانو و دو زانو نشستن، پرهیز از اعمال جهشی، دویدن و بلند کردن اجسام سنگین.
مصرف مسکن های غیراستروئیدی مطالعات نشان داده اند که آسپیراسیون و تخلیه با سوزن کیست معمولا به علت ویسکوزیته بالای مایع موفقیت آمیز نبوده و با عود بالایی همراه است.
به طور کلی هدف اصلی در درمان کیست های علامت دار کاهش افیوژن مفصلی و تخریب دریچه میان بورس و مفصل است. درمانهای جراحی باز و آرتروسکوپی در مواردی که درد و تورم آزاردهنده بوده و همراه با محدودیت حرکت زانو باشد به کار می رود.قبل از برداشت جراحی کیست، باید عامل زمینه ای ( مانند پارگی منیسک ) درمان گردد، در غیر این صورت عود کیست شایع است.
در بسیاری از موارد پس از تایید همراهی کیست بیکر با ضایعات داخل مفصلی ، درمان آرتروسکوپیک کیست همزمان با درمان ضایعات داخل مفصلی، می تواند باعث بهبود تورم کیست و جلوگیری از عود آن شود. درمان ضایعات داخل مفصلی به کاهش افیوژن مایع مفصلی کمک می کند و در نهایت می توان برای خارج کردن کیست از جراحی باز استفاده کرد.در مواردی که کیست بیکر با استئوآرتریت شدید همراه باشد، تعویض کامل مفصل زانو باعث بهبودی همزمان کیست و درد ناشی از ارتروز می گردد
گاهی اوقات کیست بیکر خودبه‌خود برطرف میشود. التبه اگر کیست بزرگ و دردناک باشد، پزشک ممکن است روش‌های درمانی زیر را برایتان تجویز نماید:
دارو پزشک ممکن است یک داروی کورتیکواستروئیدی، مانند: کورتیرزون، را به زانویتان تزریق کند تا التهاب آن را کاهش دهد؛ این کار ممکن است سبب کاهش درد شود ولی همیشه از عود کیست جلوگیری نمی‌کند. در درمان ورم پشت زانو ( کیست بیکر) همچنین از روش های تزریق prp (پی ار پی) و اوزون تراپی برای کاهش درد والتهاب ناشی از آن استفاده می شود.
خارج کردن مایع پزشک ممکن است با استفاده از یک سوزن، مایع را از مفصل زانویتان خارج کند. این فرآیند آسپیراسیون سوزنی نام دارد و هدایت سوزن معمولاً به‌کمک سونوگرافی انجام میشود.
جراحی برخی از متخصصین تخلیه مایع داخل کیست را به همراه تزریق استات هیدروکورتیزون پیشنهاد می‌کنند. ممکن است جراحی انجام شود که بیشتر در موارد زیر مطرح است: ۱-کیست خیلی دردناک باشد ۲-کیست خیلی بزرگ باشد
فیزیوتراپی استفاده از کیسه‌های یخ، بانداژ و عصای زیر‌بغل ممکن است به کاهش درد و تورم کمک کند. همچنین کاستن از دامنه‌ی حرکتی و انجام تمرینات تقویت‌کننده‌ی عضلات اطراف زانو ممکن است سبب کاهش علایم و حفظ عملکرد زانو شود.
در صورت امکان، پزشک بیماری زمینه‌ای مسبب کیست بیکر را معالجه میکند. اگر پزشک تشخیص دهد که پارگی غضروف باعث تولید بیش‌ازحد مایع سینوویال شده‌است، ممکن است به‌منظور خارج کردن یا ترمیم غضروف پاره‌شده برایتان عمل جراحی تجویز کند. مواردی از کیست بیکر که بر اثر استئوآرتریت (آرتروز) ایجاد شده‌اند، معمولاً با درمان آرتریت برطرف می‌گردند. عمل جراحی در این موارد بصورت نادر لازم میشود.
مداخله‌های دیگر برای درمان کیست بیکر
کیست بیکر برخی بیماران علی رغم مدیریت فیزیوتراپی مناسب با بهره‌گیری از روش‌های محافظه کارانه یا جراحی درمان نمی‌شود. متخصص فیزیوتراپی یا پزشک در چنین مواردی بهترین دوره مدیریت عارضه را پس از بررسی‌های دقیق‌تر، با استفاده از مداخله دارویی، تزریق کورتیکواستروئید یا جراحی‌های بیشتر طرحریزی میکند.
تمرین‌های کیست بیکر حرکت‌های اصلاحی و تمرین‌های زیر معمولاً به بیماران مبتلا به کیست بیکر آموزش داده میشود. دقت داشته باشید که پیش از شروع این تمرین‌ها باید در مورد مناسب بودن آنها با متخصص فیزیوتراپی مشورت شود. این تمرین‌ها معمولاً ۳ بار در روز و تنها به شرطی انجام میشود که باعث بروز علائم یا تشدید آنها نشود.
خم و راست کردن زانو زانو را تا جایی که میتوانید و درد تشدید نمی‌شود، خم و راست کنید. این حرکت برای بهبود حرکت زانو مفید است. این تمرین را ۲۰ بار تکرار کنید.
انقباض استاتیک عضله‌های چهار سر عضله جلوی ران (عضله‌های چهارسر) را با فشار دادن زانو رو به پایین و روی حوله قرار داده شده زیر زانو منقبض کنید. انگشتان را روی عضله‌های چهار سر داخلی بگذارید تا سفت شدن عضله در طول انقباض را حس کنید. ۵ ثانیه در این حالت بمانید و ۱۰ بار حرکت را با حداکثر شرکت ممکن و البته به شرط تشدید نشدن علائم تکرار کنید.
چگونه می‌توان از بروز کیست بیکر جلوگیری کرد؟
در ابتدا باید از آسیب‌دیدگی زانو جلوگیری کرد. استفاده از کفش‌های مناسب و استاندارد نیز از نکات قابل اهمیت است. همچنین حتما قبل از ورزش بدن خود را گرم کنید و در صورت آسیب دیدن حتما به پزشک معالج مراجعه کنید.
هرچه از فعالیت‌هایی که موجب آسیب‌رسیدن به زانو میشود دوری کنید، احتمال و ریسک ابتلا به کیست پشت زانو یا کیست بیکر کمتر خواهد شد.
چه کسانی ممکن است که دچار کیست بیکر شوند؟
به‌صورت کلی بروز این بیماری در بزرگسالان بیشتر از کودکان شایع است. به‌خصوص که اگر مشکل یا بیماری خاصی در ناحیۀ زانو باشد، امکان بروز این بیماری بیشتر خواهد شد. بعضا در بین کودکان سنین ۴ تا ۷ سال هم عود این بیماری گزارش شده است. بیشتر، افراد سنین بین ۳۵ تا ۷۰ سال و با سابقۀ آسیب زانو، در معرض این بیماری قرار دارند.
کمردرد به عنوان یکی از شایع ترین اختلالات سیستم اسکلتی بدن انسان که در هر سن و جنسی رخ می دهد شناخته می شود، انواع کمردرد می توانند سبب بروز اختلال در عملکرد فرد شده و مشکلات زیادرا برای وی به همراه داشته باشند. سبک زندگی غلط ، کم تحرکی و چاقی عواملی هستند که سبب افزایش شیوع انواع کمردرد حتی در افراد جوان و گاها کودکان نیز شده اند. کمردرد مکانیکی و التهابی از شایع ترین انواع کمردرد هستند که هرکدام بسته به عامل بوجود آورنده نیازمند درمان هستند. تقریبا همه انسانها در سرتاسر جهان در طول دوران زندگی تجربه ای از کمردرد داشته اند.منطقه ی زیر قفسه ی سینه تا انتها را ناحیه ی کمر می نامند. کمر درد می تواند شدت زیادی داشته باشد که علت اصلی آن عدم استفاده ی صحیح از کمر است. خوشبختانه اغلب کمردردها بهبود مییابند و در مواقعی که بهبود نمییابند درمانهای موثری برای کاهش کمردرد وجود دارد.
درد صورت معمولا ناشی از وجود یک بیماری و یا دردسر در جایی دیگر مانند گردن، دندان، آرواره و یا سر است. معمولا یافتن محل مشکل نیز بسیار ساده است. به طور کلی صورت، سر و گردن به وسیله عصب ها با یکدیگر مرتبط هستند و اگر عصبی در جایی آسیب ببیند و یا تحریک شود جاهای دیگر نیز احساس ناراحتی و درد خواهند کرد. مثلا ممکن است هنگامی که عصبی در گردن آسیب مبی بیند این آسیب و یا تحریک عصبی منجر به درد در صورت نیز بشود.
همه دردهای صورت ناشی از دندان ها و مشکلات آنان نیستند،برخی دردهای شدید فک و صورت نشانه ای از عارضه در جمجمه و مغز افراد هستند همیشه کشیدن دندان تنها راه کنترل دردهای شدید فک و صورت نیست بلکه این مشکل می تواند از بروز عارضه‌ای پیچیده در قاعده جمجمه خبر دهد. گاهی اوقات افراد دچار دردهای ناتوان کننده و هولناکی در ناحیه فک و صورتشان میشوند که متاسفانه در بیشتر مواقع به علت خطاهای تشخیصی ,یک و یا دو ردیف از دندانها کشیده میشود ولی همچنان درد ادامه دارد و این در حالیست که منشا این عارضه باید در قاعده جمجمه و عروق داخل قاعده جستجو شود که البته این بیماری در دهه ۵ الی ۶ عمر و در مردان بیشتر مشهود است. اگر روزی در تمام صورت‌تان احساس درد کردید، دردی آزاردهنده که با هر حرکت حتی موقع مسواک‌زدن، شستن صورت، جویدن غذا یا هنگامی که در معرض باد قرار گرفتید، ایجاد شود، بدانید چنین دردی ناشی از اختلال عصب سه قلو یا اعصابی در مغز است که مسئول حواس صورت، جمجمه، دندانها، دهان و بینی محسوب میشود. در واقع، درد عصب سه قلو نوعی بیماری عصبی به شمار می‌رود که معمولا در افراد بالای ۵۰ سال و بیشتر در زنان بروز میکند.
دکتر سیامک مرادی فوق تخصص درد در کلینیک درد راد در تهران است. در کلینیک درد بهترین و مجربترین پزشکان در زمینه کنترل یا درمان انواع دردهای شایع در حال فعالیت هستند.
